پویش فکری توسعه

🔊 #فایل_صوتی 🎙 سخنرانی دکتر قدرت احمدیان در مراسم رونمایی از کتاب روایت فرهنگ (روایت فرهنگ رجایی از مسئله توسعه در ایران) 🌐 سخنرانی همه صاحب نظران در مراسم 📓 تهیه کتاب روایت فرهنگ @pooyeshfekri

📘در هفتمین جلد از گفت و گوهای توسعه: 🔹 اگرچه استاد داریوش آشوری فضای دوقطبی حاکم بر دوران جنگ سرد و منازعات ایدئولوژیک میان کاپیتالیسم و سوسیالیسم را مشاهده کرده و از طرف دیگر نسبت به ادبیات حوزه توسعه در معنای آکادمیک آن شناخت دارد، اما خیلی زود این فضاهای متداول در حوزه ادبیات توسعه را ترک و به دنبال گمشده خود در ساحت های زبانی و فرهنگی می گردد. 🔹 دغدغه اصلی آشوری، توسعه جان پریشان ایران است، اما او مسیر توسعه را نه صرفاً سنجه‌های اقتصادی و سیاسی، بلکه زبان و فرهنگ می داند. او با عبور از الگوهای رایج در ساحت توسعه، بر موضوع بدیع تری چون «زبان باز» انگشت گذاشته است. 🔹 در نظر آشوری، ریشه های بحران توسعه نیافتگی جامعه ایرانی در عرصه زبانی و فرهنگی نهفته است و او خود را پژوهشگری می داند که در پی «زبان-درمانی» و «فرهنگ-درمانی» است. 🔹 الگوی موردنظر آشوری در حوزه توسعه را می توان «زبان به مثابه سنگ بنای توسعه» نامید و در این الگوی فکری او قصد دارد نقش زبان در توسعه و پیشرفت را نشان دهد. 🔹 آشوری معتقد است که از راه گشت وگذار در فضای زبانی است که می توان تفاوت های میان جهان های توسعه یافته و توسعه نیافته را در بیخ و بن ماجرا درک کرد. 🎬 مراسم رونمایی از کتاب «روایت داریوش» روز چهارشنبه، نهم آبان ماه در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار خواهد شد. در صورت مساعد بودن حال استاد آشوری، ایشان نیز به صورت آنلاین در جلسه حضور خواهند داشت. 🟢 شرکت در مراسم برای عموم علاقمندان آزاد و بدون ثبت نام قبلی امکان پذیر است. 🗓 پوستر و اطلاعات مراسم: https://t.me/PooyeshFekri/1247 @pooyeshfekri

📘در ششمین کتاب گفت و گوهای توسعه: 🔹 استاد فرهنگ رجایی با نگرش بومی و خاص خود به مقوله توسعه می نگرد. برای او توسعه به معنای گسترش «قانون عقل جهانداری» در یک سامان سیاسی و گذار حاکمان از جهانگیری به جهانداری است. 🔹 اجماع افراد نقش مهمی در تحقق جهانداری داشته و همین امر آن را از جهانگیری که مبتنی بر اراده شخص یا گروهی خاص است، متمایز می‌کند. 🔹 رجایی جامعه در حال توسعه را جامعه ای می داند که نه دغدغه سیاست بلکه دغدغه امر سیاسی دارد، زیرا رجایی سیاست را امری محدود و در مقابل امر سیاسی را موسع میداند که امور متنوع توسعه یافتگی مانند سیاست، اقتصاد، اجتماع، فرهنگ، دین و هنر را شامل می‌شود. 🔹 در نتیجه چنین تمایزی، رجایی بیان می دارد اگر خواهان دستیابی به توسعه هستیم باید به جای سیاست به امر سیاسی توجه کنیم. 🔹 هنگامی که از رجایی پرسیده می شود که سنجه در حال توسعه بودن چیست؟، پاسخ می دهد که سنجه اصلی «تولید همزمان، همه شمول و بهجت آمیز» است. 🔹 یعنی اینکه شما به عنوان یک شهروند، یک کشاورز، یک هنرمند، یک دولتمرد و یک تاجر و ... از اینکه به صورت همزمان تولید می‌کنید یا شاهد تولید هستید، لذت می برید. 🎬 مراسم رونمایی از کتاب «روایت فرهنگ» روز چهارشنبه، نهم آبان ماه در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار خواهد شد. 🟢 شرکت در مراسم برای عموم علاقمندان آزاد و بدون ثبت نام قبلی امکان پذیر است. 🗓 پوستر و اطلاعات مراسم: https://t.me/PooyeshFekri/1247 @pooyeshfekri

🔸 «کتاب توسعه دوم۱۴۰۲» چهارمین جلد از مجموعه کتاب‌های توسعه است که هر ساله با استخراج و ترکیب شاخص‌های توسعه در ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فردی و زیست‌محیطی، تصویری فراگیر از توسعه ایران و سایر کشورها فراهم می‌کند. 🔸 این کتاب میزان توسعه یافتگی کشورهای مختلف را با روش تولید شاخص ترکیبی و با استفاده از ۳۷۷ شاخص جهانی و نزدیک به ۸۲ هزار داده محاسبه می‌کند. 🔸 شفافیت ایجاد شده توسط اطلاعات ارائه شده در این کتاب، علاوه بر اینکه از سانسور یا انحراف آمار و اطلاعات جلوگیری می‌کند، باعث نمایش نقاط ضعف و قوت اصلی توسعه ایران می‌شود، تا نهادهای فکری بر روی آنها مطالعه نموده و نهادهای مسئول بتوانند گام‌های عملیاتی برای پیشبرد توسعه ایران بردارند. 🔸در این کتاب مشابه سال گذشته، یک کشور (کشور یونان) و یک استان (استان خراسان جنوبی) نیز مورد مطالعه دقیق‌تر قرار گرفته است تا بتوان از درس‌آموخته‌های توسعه آن و همچنین نگاه منطقه‌ای به توسعه استفاده کرد. 🔸 تحلیل‌های ارائه شده در این کتاب که حاصل جلسات تحلیل آماری و نخبگانی است، برای روشن‌تر شدن مسیر آینده توسعه ایران و تدوین گام‌های موثر و ممکن برای توسعه، بسیار موثر و مفید خواهد بود. 🔸به طور خلاصه می‌توان گفت اکنون در زمینه دیدبانی و رصد توسعه در ایران، چه در سطح نظری و چه در سطح مطالعات آماری «کتاب توسعه» نقش پیشگامی را بر عهده دارد. 🍀حضور شما در مراسم رونمایی این کتاب برگ سبزی در خزان توسعه خواهی ایران خواهد بود. 📒 پوستر و اطلاعات مراسم رونمایی از «کتاب توسعه دوم ۱۴۰۲»: https://t.me/PooyeshFekri/1248 @pooyeshfekri

✨ تقدیم به تمام فرزندان ایران که به امید بهروزی و شادکامی در این مرز و بوم زندگی می‌کنند و مستحق شفافیت اند. 🎬 سرانجام رونمایی «کتاب توسعه» 💥به اطلاع مخاطبین عزیز و همراهان توسعه ایران می رسانیم، پس از فراز و نشیب های فراوان، مجوز انتشار کتاب توسعه دوم (۱۴۰۲) آمد، و مراسم رونمایی از کتاب توسعه دوم (۱۴۰۲) هفته آینده روز چهارشنبه برگزار خواهد شد. 🎙سخنرانان: 🔸دکتر مرتضی درخشان (ارائه کتاب) 🔸دکتر محمدسعید نوری نائینی 🔸دکتر حجت میرزایی 🔸دکتر محسن رنانی 🕕 چهارشنبه، نهم آبان ماه، ساعت ۱۸ تا ۲۰ 📍تهران، خیابان نجات الهی، جنب خیابان ورشو، خانه اندیشمندان علوم انسانی، سالن فردوسی 🟢 این مراسم صرفاً به صورت حضوری برگزار می شود و شرکت در آن برای عموم علاقمندان آزاد و بدون ثبت نام قبلی امکان پذیر است. @pooyeshfekri

👥 گفت و گوهای توسعه: تنها مسیر باقیمانده! 🎬 رونمایی از کتاب های «روایت فرهنگ» و «روایت داریوش» 📚 کتابهای «روایت فرهنگ رجایی از مسئله توسعه در ایران» و «روایت داریوش آشوری از مسئله توسعه در ایران» به چاپ رسید و مراسم رونمایی و آغاز فروش این کتاب هفته آینده در روز چهارشنبه برگزار خواهد شد. ✨✨✨ 📓 پنل اول: رونمایی از کتاب «روایت فرهنگ رجایی از مسئله توسعه در ایران» 🎙 سخنرانان: 🔸دکتر مختار نوری (نویسنده کتاب) 🔸 دکتر فرهنگ رجایی 🔸دکتر قدرت احمدیان ✨✨✨ 📘 پنل دوم: رونمایی از کتاب «روایت داریوش آشوری از مسئله توسعه در ایران» 🎙 سخنرانان: 🔹دکتر مختار نوری (نویسنده کتاب) 🔹دکتر حسینعلی نوذری 🔹دکتر محسن رنانی 🔹به همراه قرائت پیام مکتوب از استاد داریوش آشوری ✨✨✨ 🕓 چهارشنبه، نهم آبان ماه ۱۴۰۳، ساعت ۱۶ تا ۱۸ 📍تهران، خیابان نجات الهی، جنب خیابان ورشو، خانه اندیشمندان علوم انسانی، سالن فردوسی 🟢 این مراسم صرفاً به صورت حضوری برگزار می شود و شرکت در آن برای عموم علاقمندان آزاد و بدون ثبت نام قبلی امکان پذیر است. @pooyeshfekri

🟡 مراقب نقاط قوت‌مان باشیم!  📉 شاخص نوآوری رو به کاهش گذاشت...  ✍️ حریر رحیمی پژوهشگر پویش فکری توسعه @pooyeshfekri 🔸 می‌دانیم در سال‌های گذشته، «نوآوری» یکی از نقاط قوت ایران به حساب می‌آمده و عملکرد پارک‌های علم و فناوری ایران و میزان ثبت اختراعات و مواردی از این دست، که مجموعاً شاخص نوآوری را تشکیل می‌دهند، نسبت به سایر شاخص‌ها در ایران، وضعیت بهتری داشته‌اند. 🔸 در گزارش «آینده مشاغل جهان» نیز اشاره کردیم که در پنج سال آینده جهان، کشورهایی که از لحاظ اکوسیستم نوآوری ضعیف عمل کنند، از صحنه رقابت حذف خواهند شد و تنها کشورهایی با ظرفیت بالای خلاقیت و نوآوری در زمین بازی باقی می‌مانند. 🔸 کشور ایران که از جنبه‌های مختلف سیاسی، زیست‌محیطی و بسیاری از شاخص‌های اقتصادی وضعیتی نامناسب را رقم زده است و حتی در برخی شاخص‌ها به مرحله اخطار رسیده، اما در زمینه نوآوری و خلاقیت همواره عملکردی قابل قبول را به نمایش گذاشته است. 🔸 با انتشار گزارش شاخص جهانی نوآوری سال ۲۰۲۴ مشخص شد که ایران با نمره ۲۸.۹ نسبت به سال قبل بیش از یک نمره کاهش یافته است (در سال ۲۰۲۳ نمره ایران ۳۰.۱ بود). و حاصل این عملکرد رتبه ۶۴ جهانی در بین ۱۳۳ کشور مورد محاسبه این شاخص است. 🔸 شاید استهلاک زیرساخت‌های نوآوری، شاید کاهش حمایت از تحقیق و توسعه و شاید سیاست‌گذاری‌های حوزه نوآوری دلیل این کاهش نمره باشند. ولی در هر صورت مراقبت از معدود نقاط قوت توسعه و امید‌های محدودی که در مسیر توسعه برای ما باقی مانده است، از ضروری‌ترین اقدامات سیاست‌گذاری توسعه محسوب می‌شود. 🔸 برای توضیح باید گفت شاخص جهانی نوآوری، یک گزارش سالانه است که توسط سازمان جهانی مالکیت فکری، سازمان ملل متحد و دیگر شرکای مرتبط منتشر می‌شود. 🔸هدف GII ارزیابی و رتبه‌بندی کشورها بر اساس توانایی‌های نوآوری آن‌ها و تأثیر این نوآوری‌ها بر توسعه اقتصادی و اجتماعی است. این شاخص به شناسایی زیر شاخص‌ها و معیارهایی می‌پردازد که می‌توانند نمایی جامع از وضعیت نوآوری در جوامع مختلف ارائه دهند. 🔸 در واقع شاخص جهانی نوآوری ابزاری کلیدی برای اندازه‌گیری و تحلیل نوآوری در سطح جهانی است. این شاخص به شناسایی و ارزیابی کشورها بر اساس توانایی‌های نوآوری و تأثیرات اقتصادی و اجتماعی آن‌ها می‌پردازد. همچنین GII با بهره‌گیری از دو زیرشاخص اصلی، یعنی زیرشاخص ورودی نوآوری و زیرشاخص خروجی نوآوری، تصویر جامعی از عوامل موثر بر نوآوری و نتایج آن ارائه می‌دهد. 🔸 زیرشاخص "ورودی نوآوری" با پنج مولفه (موسسات، سرمایه انسانی و تحقیق، پیچیدگی بازار، زیر ساخت‌ها و پیچیدگی کسب و کار)، که به ارزیابی عوامل و منابعی می‌پردازد که بستری مناسب را برای نوآوری فراهم می‌کنند و زیرشاخص "خروجی نوآوری" با دو مولفه (خروجی‌های دانش و فناوری و خروجی‌های خلاقانه نوآوری)، که نتایج و تأثیرات نوآوری در اقتصاد و جامعه را اندازه‌گیری می‌کند. 🔸 بر اساس نتایج رتبه‌بندی شاخص جهانی نوآوری ۲۰۲۴، کشورهای سوئیس، سوئد، ایالات متحده، سنگاپور، و بریتانیا پیشتاز شاخص نوآوری جهانی ۲۰۲۴ هستند، و به ترتیب در جایگاه‌های اول، دوم، سوم، چهارم و پنجم جهانی قرار گرفته‌اند. 🔸 همچنین کشورهای چین، ترکیه، هند، ویتنام، فیلیپین، اندونزی، ایران و مراکش از جمله اقتصادهای با درآمد متوسط هستند که از سال ۲۰۱۳ سریع‌ترین صعود را در رتبه‌بندی GII داشته‌اند. 🔸 کشور چین نیز که همچنان تنها اقتصاد با درآمد متوسط در میان ۳۰ کشور برتر GII است، در رتبه‌بندی نیز پیشرفت کرده و به رتبه یازدهم رسیده است. تحلیل کشور چین از لحاظ نوآوری یک فرصت مجزا لازم دارد، اما باید بدانید با وجود سرمایه‌گذاری‌های عظیم در اکوسیستم نوآوری در چین، همچنان فاصله زیادی با کشور آمریکا و برخی کشورهای اروپایی دارد و اگر چین بخواهد به عنوان اقتصاد اول جهان در رقابت اقتصادی باقی بماند، باید از لحاظ نوآوری نیز بسیار بهتر از وضعیت کنونی شود. 🔸 اما کشور ایران در طول چند سال اخیر در شاخص نوآوری جهانی تغییرات مختلفی داشته است. به گونه‌ای که نمرات آن در شاخص نوآوری نشان‌دهنده یک روند ناپایدار می‌باشد. در حالی که کشور در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ پیشرفت‌های خوبی داشته، کاهش نمرات این شاخص در سال‌های اخیر ممکن است به ناپایداری‌های اقتصادی و سیاسی مرتبط باشد. 🔸 نمره ایران در سال ۲۰۲۱ به عدد ۳۲.۹ افزایش یافت که نشان‌دهنده بهبودی مناسب در شاخص نوآوری نسبت به سال ۲۰۲۰ بود. در گزارش شاخص نوآوری اشاره می‌کند که این افزایش به دلیل... 📖 متن کامل گزارش را از اینجا بخوانید.

🔍 رصد توسعه ایران در #برنامه_ششم 3️⃣ بخش سوم: جوانان به دنبال کار نیستند و ۹۹ درصد بالای ۶۵ سال شاغل هستند!  ✍️ مرتضی درخشان پژوهشگر پویش فکری توسعه @pooyeshfekri 🔹 شاید برای شما جالب باشد که تنها ۴۱ درصد مردم بالای ۱۵ سال در ایران می‌خواهند کار کنند و ۵۹ درصد افراد بالای ۱۵ سال، اصلا در جستجوی کار نیستند! تازه همه این ۴۱ درصد هم نمی‌توانند کار پیدا کنند و بسته به گروه سنی خود از ۱ تا ۲۲ درصد از آنها بیکار هستند. 🔹 از آنهایی هم که کار پیدا می‌کنند، بیش از ۸ درصد شغل تمام وقت ندارند و به اصطلاح اشتغال ناقص یا پاره وقت دارند. یعنی تقریبا ۲۳ میلیون در ایران کار و تولید می‌کنند و ۸۶ میلیون نفر آن را مصرف می‌کنند. باید قبول کنیم کار سختی خواهد بود!  🔹 بله درست است که عده‌ای از جستجوی کار خسته و ناامید شده‌اند. در جریان هستم عده‌ای در حال تحصیل هستند. می‌دانم که نزدیک ۲۰ میلیون زیر ۱۵ سال هستند و می‌دانم فعالیت‌های خانه‌داری در این آمار محاسبه نمی‌شود. اما آنچه این آمار را مهم می‌کند این است که نرخ مشارکت ایران کمتر از اکثر کشورهای جهان است. 🔹 یعنی در بین ۱۸۵ کشور، ایران با ۴۱ درصد، رتبه ۱۷۳ را به خود اختصاص داده است و پایین‌تر از میانگین جهانی و میانگین کشورهای عربی قرار دارد. استان کهکیلویه و بویر احمد با نرخ مشارکت ۳۱ درصد پایین‌ترین و استان زنجان با ۵۱ درصد بالاترین نرخ مشارکت در ایران را ثبت کرده‌اند.   🔹 البته بر اساس اطلاعات مرکز آمار ایران، در طول برنامه ششم، نرخ بیکاری کل کشور از ۱۲ درصد به ۹ درصد کاهش یافته است، که در برنامه ششم قرار بود ۴ درصد کاهش یابد، که سه چهارم هدف برنامه ششم را محقق کرده است. و پس از آن نیز مجددا کاهش و به ۷.۷ درصد رسیده است. با این حال داده‌هایی در همین رابطه جای تامل و دقت نظر دارد تا بتوان تحلیل دقیق‌تری بر این موضوع داشت.  🔹 با اینکه جمعیت بالای ۱۵ سال ایران در طول دهه گذشته حدود ۷ میلیون اضافه شده است، اما جمعیت فعال و در جستجوی کار در ایران تغییری نداشته است و تقریبا همان ۲۶ میلیون نفر ثابت مانده است! 🔹 بنابر این درصد جمعیت فعال در حال کاهش بوده است و درصد افرادی که کار می‌کنند، نسبت به کل جمعیت نیز کاهش یافته است. این شاخص‌ها نشان می‌دهد بازار کار و اشتغال ایران شرایط ویژه‌ای دارد. چرا که طبق آمار، نیروی کار جوان دیگر فعال یا در جستجوی کار نیست؟!  🔹 برای فهم بهتر آمار فوق خوب است ایران با برخی دیگر کشورها مقایسه شود. میانگین جهانی نرخ مشارکت افراد بالای ۱۵ سال، ۶۰ درصد است. یعنی در دنیا به طور میانگین ۶۰ درصد جمعیت بالای ۱۵ سال در اقتصاد مشارکت می‌کنند! 🔹 نرخ مشارکت افراد بالای ۱۵ سال در کشور ترکیه ۵۳ درصد است و حتی نرخ مشارکت برای میانگین کشورهای عربی نیز ۴۶ درصد است که باز هم از ایران بالاتر است. نرخ مشارکت در کشورهای اروپایی عموما بالای ۷۰ درصد است و همین امر شرایط کاملا متفاوتی را در بازار کار این کشورها ایجاد نموده است. رتبه ۱۷۳ در بین ۱۸۵ کشور جهان گویای وضعیت نرخ مشارکت در ایران است.   🔹 نکته جالب اینکه ایران کشوری جوان‌تر از میانگین جهانی است و درصد افراد در سن کار در آن بالاتر از میانگین جهانی است! ۶۹ درصد جمعیت ایران بین ۱۵ تا ۶۴ سال سن دارند و بقیه زیر ۱۵ یا بالای ۶۵ سال هستند. اما ۶۴ درصد جمعیت جهان بین ۱۵ تا ۶۴ سال سن دارند. 🔹 بنابر این سهم جمعیت افراد در سن کار در ایران بیشتر از میانگین جهانی است. این آمار البته طبیعی هست، زیرا پنجره جمعیتی دهه شصت حدود ۴۰ سال سن دارند. بنابر این جمعیت جوان در ایران، باید باعث شود درصد مشارکت ایران از میانگین جهانی بالاتر هم باشد. اما مشاهده می‌شود که جزو پایین‌ترین درصدهای مشارکت در جهان است. 🔹 واقعا سوالی که پیش روی ما قرار می‌گیرد این است که اولا چه شرایطی باعث شده بازار کار ایران این چنین با عرضه محدود مواجه باشد؟ و این عرضه محدود چه اثراتی بر سیاست‌گذاری‌های مربوطه خواهد داشت؟ و آیا این بستر در ایران قابل تغییر است و در چنین شرایطی چه ملاحظاتی را باید برای سیاست‌گذاری بازار کار در نظر گرفت؟  🔹 نرخ بیکاری در گروه‌های سنی مختلف متفاوت است. از یک سو ۲۲ درصد جمعیت جوانی که در اوج آمادگی، انگیزه و انرژی هستند (۲۰ تا ۲۴ سال)، و جویای کار نیز هستند (یعنی جزء ۴۱ درصد مربوطه می‌باشند)، بیکار هستند! 🔹در مقابل تنها و تنها یک درصد از افراد بالای ۶۵ سال بیکار می‌باشند! یعنی تقریبا تمامی افراد بالای ۶۵ سالی که جویای کار بودند، توانسته‌اند شغل مورد نظر خود را پیدا کنند، اما ۲۲ درصد جوانان بین ۲۰ تا ۲۴ سال و ۱۸ درصد جوانان بین ۲۵ تا ۲۹ سالی که جویای کار هستند، نمی‌توانند هیچ شغلی برای خود پیدا کنند... 📖 مطالعه متن کامل گزارش

🔍 رصد توسعه ایران در #برنامه_ششم 2️⃣ بخش دوم: نابرابری و هزینه‌های خانوار در ایران ✍️ مرتضی درخشان پژوهشگر پویش فکری توسعه @pooyeshfekri 🔹 آمارهای ارائه شده توسط مرکز آمار ایران نشان می‌دهد در مجموع ضریب جینی به عنوان مهمترین شاخص توزیع درآمد در ایران در طول برنامه ششم توسعه کاهش یافته است و یعنی نابرابری اقتصادی تاحدی کمتر شده است. 🔹 ضریب جینی از ۰.۴۰۹ در سال ۱۳۹۷ به عدد ۰.۳۸۷ در سال ۱۴۰۱ رسیده است. این کاهش نابرابری در کل مسیر مثبتی را در بخش توزیع درآمد اقتصادی نشان می‌دهد. 🔹نکته اینکه وقتی ضریب جینی را به بخش شهری و روستایی تقسیم می‌کنیم، ضریب جینی روستایی افزایش نشان می‌دهد و به این معنیست که هرچند نابرابری درآمدی در شهرها کمتر شده، اما این نابرابری در روستاها افزایش یافته است (از ۰.۳۵۹ به ۰.۳۶۴). 🔹 اما بررسی سهم هزینه‌های خانوار می‌تواند کمی روشن‌تر وضعیت مخارج خانوار را توضیح دهد. مثلا سهم هزینه مسکن و سوخت در سبد خانوار افزایش یافته است. 🔹 در سال ۱۳۹۷ تقریبا ۳۴ درصد از سبد خانوار را هزینه‌های مسکن و سوخت تشکیل می‌داد و در سال ۱۴۰۱ این رقم به ۳۸ درصد افزایش یافته است. این روند اصلا مثبت نیست و باعث می‌شود بخش بیشتری از درآمد خانوار صرف کالاهای ضروری شود. 🔹 سهم تفریحات و سرگرمی‌ها در سبد خانوار شهری و روستایی کاهش یافته است. در سال ۱۳۹۷ تقریبا ۳ درصد هزینه‌های خانوار شهری صرف تفریح و سرگرمی می‌شد که این عدد در سال ۱۴۰۱ به ۱.۶ درصد رسیده است. 🔹 یعنی به طور میانگین سهم تفریحات خانوارهای ایرانی تنها در طول ۵ سال برنامه ششم تقریبا نصف شده است. وقتی سهم کالاهای ضروری زیاد شود، طبیعی است که سهم تفریحات کاهش پیدا کند. 🔹 البته سهم هزینه‌های بهداشت و درمان خانوارها‌ی شهری و روستایی هم در طول برنامه ششم کاهش یافته است. این سهم از ۱۰.۹ درصد به ۹.۱ درصد برای خانوارهای شهری رسیده است. 🔹 البته نکته مهم این است که آیا این کاهش هزینه به معنای استفاده کمتر خانوارها از خدمات بهداشت و درمان است؟ و یا اینکه دولت خدمات رایگانی را برای خانوارها فراهم ساخته است که با وجود حفظ سطح بهداشت و درمان، سهم این هزینه‌ها را کاهش داده است؟ ما اطلاع دقیقی از آن نداریم ولی امیدواریم که به دلیل کاهش هزینه‌های بهداشت و درمان این تغییر رخ داده باشد. 🔹 سهم هزینه‌های خوراکی نیز در خانوارهای شهری و روستایی افزایش یافته است. مثلا در خانوارهای شهری از ۲۴ درصد در سال ۱۳۹۷ به عدد ۲۷.۵ درصد در سال ۱۴۰۱ رسیده است که افزایش چشم‌گیری در سهم هزینه‌های خوراکی به حساب می‌آید. 🔹 در مجموع این داده‌ها باید گفت در طول برنامه ششم توسعه، نابرابری اقتصادی کمتر شده است، اما وضعیت سبد هزینه‌های خانوار هم بدتر شده است، چون اولا سهم مسکن و سوخت و سهم هزینه‌های خوراکی افزایش یافته و سهم تفریحات کمتر شده است و نشان می‌دهد هزینه‌های ضروری زندگی سهم بیشتری در سبد هزینه‌ خانوار را به خود اختصاص داده است. 🔹 البته در مورد ضریب جینی هم در اهداف برنامه ششم توسعه آمده است که در پایان این برنامه، ضریب جینی برای کل کشور به ۳۴ درصد خواهد رسید. هرچند ضریب جینی کل ۱.۳ درصد کاهش یافته و به ۳۸.۷ درصد رسیده است، اما هنوز فاصله زیادی با هدف این برنامه دارد و نتوانسته هدف برنامه ششم را محقق سازد.

📘 روایت فرهنگ ✍️ روایت فرهنگ رجایی از مسئله توسعه در ایران 📚 تا به حال روایتهای شش نظریه پرداز از مسئله توسعه در ایران استخراج شده و کتابهای آن توسط پویش فکری توسعه تدوین و منتشر شده است. روایتهای: 🔹دکتر محمود سریع القلم 🔹دکتر مقصود فراستخواه 🔹دکتر بایزید مردوخی 🔹دکتر محمدرضا سرکار آرانی 🔹استاد علی رضاقلی 🔹استاد داریوش آشوری ✨ اینبار به عنوان هفتمین مجلد از این مجموعه به بررسی نظریه‌های فرهنگ رجایی از مسئله توسعه در ایران پرداخته‌ایم. 📝 این کتاب زیر نظر دکتر محسن رنانی و توسط دکتر مختار نوری تدوین و آماده شده است. 🎬 روایت فرهنگ به زودی توسط پویش فکری منتشر و رونمایی خواهد شد.  🗓 اطلاع رسانی انتشار و مراسم رونمایی در کانال و در سایت پویش فکری توسعه صورت خواهد گرفت. @pooyeshfekri

⚙️ بروز توسعه ساخت و ساز، در شکست سازوکارها ⚖️ توازن همه چیز است! 🔖 نکات کلیدی مصاحبه با دکتر محمد فاضلی، جامعه شناس 🗓 این مصاحبه در مردادماه ۱۴۰۰ توسط پویش فکری توسعه انجام شده است. @pooyeshfekri ▫️من توسعه را وضعیتی می‌دانم که در قدرت نسبی بین دولت و جامعه رخ می‌دهد. به گمان من وضعیت توسعه‌یافتگی وضعیتی است که در آن، جامعه و دولت بعد از هزاران سال به یک توازن قدرتی رسیده‌اند. ▫️به‌نحوی‌که دولت‌ها ضمن اینکه حفظ نظم می‌کنند و ضمن اینکه کارویژه اصلی‌شان، یعنی تولید کالاهای عمومی (مثل نظم، امنیت، قانون و تضمین حقوق) را انجام می‌دهند، قادر نیستند آنچه را که دلخواهشان است و آنچه که صرفاً منافع حاکمان است، بر مردم تحمیل کنند. ▫️در طرف مقابل هم، مردم علی‌رغم اینکه تکثر دارند، می‌توانند منافعشان را دنبال کنند، می‌توانند اعتراض کنند و می‌توانند قدرت حکومت را به چالش بکشند، قادر و مایل نیستند که نظم و امنیت را بهم بریزند و موجب فروپاشی نظم سیاسی شوند. ▫️بنابراین من تصور می‌کنم که توسعه در بالاترین سطحش، رسیدن به این توازن میان دولت و جامعه است. چون در این توازن، وقتی دولت و جامعه همدیگر را تکمیل می‌کنند و هر دو به اندازه کافی قدرتمند هستند، که دولت بر اثر اعتراض واکنش مردم فرونپاشد و مردم هم در مقابل قدرت دولت، له نشوند. وقتی این توازن برقرار می‌شود، ظرفیت جامعه برای پاسخگویی به نیاز نیز بیشتر می‌شود. ▫️وجه دیگری از توسعه، ایجاد ظرفیت‌های رفع نیاز از آدمیان، در جامعه است. یعنی جامعه توسعه‌یافته جامعه‌ای است که می‌تواند نیازهای انسان و جمعیتش را بهتر برطرف کند. ▫️حالا ممکن است که شما این نیازها را در افق بلندمدت در نظر بگیرید، همان چیزی که به آن توسعه پایدار می‌گویند؛ یعنی بگویید که نه‌تنها نیازهای این نسلمان را برطرف می‌کنیم، بلکه منابعمان را به‌گونه‌ای مصرف می‌کنیم که این جامعه بتواند تا سه هزار سال دیگر هم سرپا بماند. ▫️اصولا دو نیاز بنیادی وجود دارد؛ یکی سلامت در معنای گسترده آن - سلامت روحی و جسمی - و یکی «autonomy» یا خودمختاری یا احساس کنترل بر خود، سرنوشت، آرزوها و امیال و کنترل کردن مسیر زندگی است و در اصل به اراده و رابطه با دیگران، به سیاست، به قدرت و به جامعه مرتبط است. ▫️جوامع به میزانی که امکان برآورده شدن این دو نیاز را به جمعیت‌هایشان می‌دهند، توسعه‌یافته هستند. وقتی سطح نیازها را به دو بخش سلامت و خودمختاری تقسیم می‌کنیم، طبیعتاً نیازهای توسعه‌ای دو دسته می‌شوند. آن بخش سلامتش، بخش مادی شده که البته بعد روحی، معنوی و ذهنی را نیز شامل می‌شود و حفظ کردن آن autonomy و خودمختاری نیز، یک وجه سیاسی - سیاسی به معنای روابط قدرت پیدا می‌کند. ▫️شما وقتی می‌توانید خودمختاری خودتان را حفظ کنید که بتوانید خودتان را در مقابل قدرت خودسر دیگران حفظ و کنترل کنید. پس توسعه در وجه نیازها نیز، یک وجه سیاسی پیدا می‌کند که با autonomy گره‌خورده است. جمع این دو با هم است که می‌تواند عنصر شادی را ایجاد کند؛ و به نظر من غایت توسعه، شادی است؛ یعنی یک رضایت درونی، یک حس خوب بودن. ▫️ما در مرحله توازن دولت و جامعه، فعلاً در یک وضعیت بسیار نامتوازنی هستیم. به گونه‌ای که حاکمیت سیاسی می‌تواند خودش، انگاره‌هایش و مطلوب‌هایش را بر مردم تحمیل کند و جامعه خیلی توانایی مقابله کردن، یا متوازن کردن و دفاع از منافع خود را در مقابل حاکمیت ندارد. ▫️به گمان من، بقیه مسائل توسعه‌نیافتگی ما نیز از همین ناشی می‌شود. وقتی این توازن برقرار نیست، آنچه که سرنوشت را تعیین می‌کند، ایده‌های حکمرانان است.که اگر این ایده‌ها ضدّ توسعه و یا برداشت‌های غلطی باشند، مسیر بسیار خطرناکی طی می‌شود و رابطه بین ایدئولوژی و ذهنیت حاکمان با توسعه خیلی معنادار می‌شود. ▫️از نظر من توسعه، دو وجه ساخت‌وسازی و سازوکاری دارد. سازوکارهای توسعه - قاعده گذاری - همان چیزی است که به آن نهاد می‌گویند. در واقع همان چیزی که نورث از آن به‌ عنوان قواعد بازی، یاد می‌کند. زمانی که این قاعده رعایت نمی‌شود، توسعه زیرساختی نیز متوقف می‌شود. ▫️در نتیجه ما با یک توسعه نامتوازن به‌ معنای توسعه به نفع دولت و قدرت دولت، توسعه به نفع ساخت‌وساز و نه سازوکارها، توسعه به نفع برآورده شدن برخی از نیازهای سلامت یا مادی و به ضرر نیازهای خودمختاری، رو به رو هستیم و نتیجه هر سه این‌ها در درازمدت سبب می‌شود که آن وجوه توسعه‌یافته نیز از دست رفته و در نهایت دولت‌ها در دراز مدت اضمحلال پیدا ‌کنند... 📃 برای خواندن متن تفصیلی این مصاحبه کلیک کنید. 🤝 برای ادامه گفتگوی مصاحبه ای توسعه با صاحب نظران دیگر میتوانید از این فعالیت حمایت کنید.

🔍 رصد توسعه ایران در #برنامه_ششم 1️⃣ بخش اول: عملکرد مالی دولت‌های دوازدهم و سیزدهم  ✍️ مرتضی درخشان پژوهشگر پویش فکری توسعه @pooyeshfekri 🔹 مدتیست که «مرکز آمار ایران» شاخص‌های توسعه ایران را از سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۱ برای ارزیابی برنامه ششم توسعه منتشر کرده است (برنامه ششم از سال ۱۳۹۶ تا پایان ۱۴۰۰ تنظیم شده بود). شاید اولین بار است که مجموعه کاملی از داده‌ها با این نظم و به صورت سری زمانی برای ۵ سال یک برنامه منتشر می‌شود. 🔹 در مجموع برای ارزیابی برنامه ششم، ۹۱۷ شاخص را تعریف کرده‌ است و از همه وزارتخانه‌ها و نهادهای مربوطه نیز برای تکمیل این داده‌ها کمک گرفته تا فایل اکسل این شاخص‌ها را تکمیل و برای ۵ سال برنامه ششم ارائه نماید. 🔹 با وجود کسری‌ در برخی از این شاخص‌ها، جای قدردانی فراوان از مسئولین و کارشناسان مرکز آمار ایران است که شاخص‌ها را از پشت پرده محرمانگی خارج کردند در اختیار پژوهشگران قرار دادند. 🔹 حال که چنین گام مهمی در مسیر نمایش روند توسعه ایران برداشته شده است، باید به این نکته توجه کرد که اگر به مفهوم توسعه بنگیریم و این مفهوم بسیط را به اجزاء مختلف تقسیم کنیم، به مفاهیمی دست می‌یابیم که با وجود اهمیت بسیار بالای آن، اما هیچ داده‌ای برای آنها در ایران تولید نمی‌شود و پژوهشگرانی مانند ما را مجبور می‌کند تا از شاخص‌های جهانی استفاده کنیم که با روش تخمینی و شاید به صورت غیر دقیق برای ایران تولید شده است. 🔹 به عنوان مثال اگر از منظر سیاسیِ توسعه بخواهیم مسیر و روند توسعه ایران در طول برنامه ششم را بررسی کنیم، تقریبا هیچ شاخصی در بین ۹۱۷ شاخص مرکز آمار، برای آن وجود ندارد. 🔹 بنابر این ارزیابی روند توسعه بر اساس شاخص‌های مرکز آمار، نمی‌تواند نمایشگری کاملی ارائه دهد. به نظر می‌رسد لازم است، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور این شاخص‌های مفقوده را احصاء کند و از نهادهای مربوطه مطالبه کند تا برای برنامه هفتم توسعه تولید و منتشر شود. 🔹اما جذابیت همین شاخص‌های ارائه شده مرکز آمار به قدری بود که تصمیم گرفتیم، تحلیل‌های کوچکی از این آمار را برای شما آماده و به صورت منظم برای علاقمندان منتشر کنیم. 🔹 بگذارید از ارزیابی عملکرد مالی دولت در طول برنامه ششم توسعه‌ آغاز کنیم. بر اساس داده‌های مرکز آمار ایران، سهم مالیات از کل درآمد دولت از ۳۸.۸ درصد در سال ۱۳۹۷ به مقدار ۳۳.۶ درصد در سال ۱۴۰۱ کاهش یافته است. 🔹 سال ۱۴۰۰ با ۲۹.۵ درصد پایین‌ترین مقدار را به خود اختصاص داده است. در این میان سهم مالیات‌های مستقیم افزایش یافته (از ۵۰ درصد به ۵۵ درصد درآمد مالیاتی رسیده) و سهم مالیات‌های غیر مستقیم کاهش یافته است (از ۴۹ به ۴۴ درصد رسیده است). 🔹اگر بخواهیم از این منظر برنامه ششم را ارزیابی کنیم، باید بدانیم که در سال ۱۳۹۶ سهم مالیات در کل منابع دولت ۳۵ درصد بوده است که طبق قانون برنامه ششم قرار بوده به طور متوسط سالیانه ۲۵.۵ درصد رشد کند و در پایان برنامه ششم ۴۹ درصد از منابع دولت را تشکیل دهد. اما تا پایان برنامه ششم این سهم کاهش هم پیدا کرده و به ۳۳ درصد از منابع دولت رسیده است. 🔹 سهم درآمدهای عمومی هم از ۵۲ درصد به ۴۴ درصد کاهش یافته (شامل درآمد وزارتخانه‌ها و شرکت‌های دولتی) و سهم درآمد متفرقه هم از ۱۶ درصد به ۱۰ درصد کاهش یافته است. 🔹 نکته جالب سهم درآمدهای نفتی از کل درآمد دولت است. اگر مقدار آن را از بقیه درآمد وزارتخانه‌ها جدا کنیم مشاهده می‌شود که در سال ۱۳۹۷ مقدار ۳۱ درصد از درآمدها را تشکیل داده بود و مقدار آن تا سال ۱۳۹۹ به ۶ درصد کاهش می‌یابد! و دوباره در سال ۱۴۰۱ به ۲۶ درصد از درآمدهای دولت می‌رسد. 🔹 این نوسان شدید در سهم درآمدهای نفتی از کل درآمد دولت، ریسک وابستگی رشد اقتصاد ایران و عملکرد دولت به درآمدهای نفتی را به طور دقیق نشان می‌دهد. 🔹تا به اینجا در طول برنامه ششم توسعه، سهم همه انواع درآمدهای دولت از کل درآمد کاهش یافته است. اما مرکز آمار توضیح نداده است که وقتی سهم همه بخش‌های درآمدی دولت از کل درآمدها کاهش یافته است، سهم باقیمانده از کجا تامین شده است و سهم چه چیزی در درآمدهای دولت افزایش یافته است؟ 🔹قاعدتا دو راه درآمدی دیگر باقی می‌ماند، اول چاپ پول و دوم واگذاری دارایی‌های مالی و سرمایه‌ای دولت. به احتمال زیاد بقیه درآمد دولت در طول برنامه ششم توسعه از این دو محل تامین شده است و بنابر این سهم آن در برنامه ششم توسعه زیادتر شده است... 📖 مطالعه متن کامل گزارش

🎒 به مناسبت بازگشایی مدارس 🎙مقدمه محسن رنانی بر کتاب مدرسه رویایی ✅ کتاب صوتی مدرسه رویایی به همت پویش فکری توسعه به صورت رایگان برای استفاده عموم آماده شده است. پیشنهاد می‌کنیم اگر تا کنون این کتاب ارزشمند را گوش ندادید، حتماً گوش کنید و یا نسخه فیزیکی آن را تهیه و مطالعه کنید. 🔊 دسترسی رایگان به پادکست کتاب مدرسه رویایی ⬇️ دانلود رایگان فایل PDF کتاب مدرسه رویایی به همراه مقدمه محسن رنانی 📖 تهیه نسخه فیزیکی کتاب مدرسه رویایی 🔊 دسترسی به پادکست «چگونه کودکان شادتری داشته باشیم» @pooyeshfekri

⚫️ آمار عجیب مرگ و میر غیر‌طبیعی در ایران ✍️ مرتضی درخشان پژوهشگر پویش فکری توسعه @pooyeshfekri ▪️چند روزیست که ایران در غم از دست دادن کارگران معدن در طبس، عزادار است و هرچقدر هم مشکلات و بحران‌های متنوع، ذهن ما را درگیر کرده باشد، چنین غمی بر همه آنها غالب می‌شود و خواب را از انسان می‌رباید. ▪️مرگ و میر غیر طبیعی، یعنی زمانی که بر اساس تصادفات در رانندگی و یا بر اثر درگیری و نزاع خیابانی و یا استفاده از سلاح سرد و همچنین مواری نظیر غرق شدگی، سوختگی و یا موردی مشابه طبس و پلاسکو و … انسان‌ها جان خود را از دست می‌دهند. ▪️بر اساس گزارش داده‌های مرکز آمار ایران در طول سال‌های گذشته و حتی با وجود دوران کرونا و کاهش تلفات جاده‌ای، آمار مرگ و میر غیر طبیعی در ایران در حال افزایش است. ▪️از سال ۱۳۹۶ که تقریبا ۳۶ هزار نفر در سال به مرگ غیر طبیعی از دنیا رفتند، این آمار در سال ۱۴۰۱ (در پایان برنامه ششم) به بیش از ۴۶ هزار نفر رسیده است و این عدد در سال ۱۴۰۲ به بیش از ۴۹ هزار نفر رسیده است. ▪️شتاب عجیب افزایش تعداد مرگ و میر‌ غیر طبیعی هشدار دهنده است و نمی‌توان آن را تنها بر اساس افزایش جمعیت توجیه کرد. ▪️تنها در طول ۷ سال گذشته، مرگ و میر غیر طبیعی در کشور ۳۳ درصد افزایش یافته است و این درحالی است که جمعیت کشور در طول این مدت نزدیک به ۵ درصد افزایش یافته است. ▪️این آمار زمانی جالب توجه می‌شود که بدانید به دلیل دوران کرونا و کاهش سفرهای بین شهری، تعداد مرگ و میر ناشی از تصادفات جاده‌ای کمی کنترل شده است. ▪️مثلاً تلفات جاده‌ای از ۱۶ هزار در سال ۱۳۹۶ به حدود ۲۰ هزار در سال ۱۳۹۸ رسیده بود ولی سپس در سال ۱۳۹۹ دوباره کاهش یافت و به ۱۵ هزار کشته رسید. البته پس از آن در یک روند صعودی در سال ۱۴۰۱ دوباره به ۱۹ هزار نفر رسید. ▪️این آمار نشان می‌دهد حتی با وجود کنترل شدن نسبی رشد سریع آمار کشته‌ شدگان جاده‌ای در دوران کرونا، باز هم روند مرگ‌ و میرهای غیر طبیعی در ایران مسیر صعودی خودش را ادامه داده است. ▪️فرسوده شدن زیرساخت‌ها، در کنار عدم رعایت درست مسائل ایمنی می‌تواند از اصلی‌ترین عوامل این روند صعودی شدید باشد. ▪️افزایش کشته‌های ناشی از سلاح سرد، افزایش شدید تعداد کشته شدگان ناشی از سوختگی، دوبرابر شدن کشته شدگان ناشی از مسمومیت (از هزار نفر به دوهزار نفر) و رشد کشته شدگان ناشی از برق گرفتگی، غرق شدگی، سقوط از بلندی و … همه نشان می‌دهد نهادهای مربوطه سریعا باید فکری برای ارتقای امنیت جانی مردم و به ویژه کارگران بکنند. ▪️هرچند اجرای این برنامه‌ها از غم کشته شدگان اخیر حادثه طبس نمی‌کاهد، اما از تداوم عزادار شدن خانواده‌هایی مشابه این عزیزان جلوگیری می‌کند. ▪️گزارش این آمار، و هشدار در مورد صعود شدید و بحرانی آمار کشته شدگان به مرگ غیر طبیعی در کشور، تنها کاری است که از دست یک نهاد پژوهشی مثل ما بر می‌آید، امیدواریم هر کسی بر اساس جایگاه و توانایی خود کاری برای حفظ امنیت جانی شهروندان این مرز و بوم انجام دهد. ▪️آمار این یادداشت از گزارش وضعیت اجتماعی و فرهنگی ایران که در زمستان ۱۴۰۲ توسط مرکز آمار ایران منتشر شده، گرفته شده است.

🧒 کودکی غنی شده‌، تنها راه درنوردیدن مرزهای توسعه ✍️ مقدمه دکتر محسن رنانی بر کتاب‌‌های حوزه کودکی پویش فکری توسعه @pooyeshfekri ❕والدین گرامی، مربیان ارجمند و دوستداران کودک و توسعه 🔸 هیچ کس بهتر از شما کودک را نمی‌شناسد و هیچ کس غمخوارتر از شما برای کودک نیست. شفقتی که از شما می‌تراود، بزرگترین سرمایه‌ای است که می‌تواند رشد شخصیتی کودکان ما را بارور سازد. 🔸 شما نخستین سرمایه گذاران توسعه یک کشور هستید، اگر کشوری توسعه یافته است بی گمان مردمان آن کشور که عرصه‌های اقتصاد و سیاست و جامعه را مدیریت کرده‌اند و توانسته‌اند آن را به مرزهای توسعه برسانند؛ و بی‌گمان مردمان چنین کشوری کودکی غنی شده و پرمایه‌ای داشته‌اند. 🔸 برای درنوردیدن مرزهای توسعه کافی است کودکان ما دوران کودکی غنی شده‌ای داشته باشند، یعنی در کودکی سرشار از کودکی شوند و تمام ظرفیت‌های لازم برای تجربه عرصه‌های مختلف زیستی در آنها شکل بگیرد و حتی تجربه شود؛ که توانمندی در کودکی به معنی سرشاری است و در بزرگسالی به معنی مهارت. 🔸 کودکان، اصلی‌ترین نیروهای یک کشورند که اگر توانمند شوند کشور را بدل خواهند کرد به سرزمینی که از زمین‌اش رفاه می‌روید و از آسمانش رضایت می‌بارد و همه این‌ها به شرطی شدنی است که ما بدانیم، با کودکانمان چه می‌کنیم. 🔸 ظرفیت‌های جسمی و استعدادهای روحی کودکان، ذخایر طلایی ملی هستند که ارزششان از تمام انواع منابع طبیعی بیشتر است، اگر ما بدانیم و اگر از آنها به درستی حفاظت کنیم. 🔸 اگر کشور ما توسعه نیافته است به این معنی است که ظرفیت‌ها و ذخایر زیستی کودکان ما تخریب شده است، یا فرصت رشد و تکامل در برابرشان قرار داده نشده است. 🔸 ما صد سال است که برای رسیدن به مرزهای توسعه تلاش می‌کنیم و بخش اعظم منابع زیر زمینی خود را در این راه استخراج و مصرف کرده‌ایم اما همچنان توسعه نیافته محسوب می‌شویم. 🔸 اگر می‌پرسید چرا؟ پاسخ من این است که ما به جای اینکه این منابع و سرمایه‌ها را به پرورش انسان‌های توانمند تخصیص دهیم و ظرفیت‌های کودکانمان را غنی کنیم، این سرمایه‌ها را برای نوسازی و مدرن کردن ظاهر زندگیمان اختصاص داده‌ایم. 🔸 ماشین‌های خوب خریدیم، خانه‌های نو و خیابان‌های شیک ساختیم، کارخانه‌های پیشرفته وارد کردیم، صنایع مدرن راه اندازی کردیم، سد، نیروگاه و پالایشگاه ساختیم، اما یادمان رفت که باید انسان هم بسازیم. 🔸 چرا که در همه این جاده‌ها و خودروها و شهرک‌های صنعتی و کارخانه‌ها، این انسان‌ها هستند که حضور دارند و تعامل می‌کنند و مدیریت می‌ورزند و آنها هستند که باید از دل این ماشین آلات و صنایع، توسعه خلق کنند. ما البته به رفاه رسیده‌ایم، تا حدودی پیشرفت هم کرده‌ایم، اما البته توسعه نیافته‌ایم. 🔸 دقیقا مثل این که فردی در مسیر زندگی خود از نظر جسمی رشد کند و وزن مناسبی پیدا کند (رشد) حتی ورزش بکند و عضلات قوی و ورزیده و استخوان‌بندی محکمی هم پیدا کند (پیشرفت)، اما این فرد از نظر فکری و روانی و شخصیتی عقب مانده باشد، پرخاشگر باشد، انزواطلب باشد و خودمحور باشد (توسعه نیافتگی). 🔸 پس ما توسعه نیافته‌ایم و علت آن هم این بوده است که کودکانمان را در سنینی که همه شخصیتشان در حال شکل‌گیری بوده است، رها کرده‌ایم. به آب و غذا و بهداشتشان رسیدیم، اما روح و روان و ذهنشان را یا رها کردیم، یا آسیب رساندیم. 🔸 برای توسعه نیازمند انسان‌های دانشمند نیستیم، بلکه نیازمند انسان‌های توانمند هستیم و توانمندی چیزی نیست جز همین مهارت‌های روزمره زندگی نظیر صبر، رواداری، توانایی شنیدن دیگران، توانایی گفتگو، نقدپذیری، رو راست بودن، جست و جوگر و تحول خواه بودن، ریسک پذیر بودن، توانایی همکاری جمعی و کار تیمی، خوداتکایی، تاب آور بودن، شفاف بودن، مهارت عزت نفس، مهارت اعتماد به نفس، مهارت راهبری به جای رهبری و نظایر آن. 🔸 و اینها همان مهارت‌هایی هستند که ما برای توسعه‌یافتگی نیاز داریم. در غیر این صورت دانشمندانی خواهیم داشت که صبور نیستند، توانایی کار گروهی ندارند، عزت نفس ندارند و تاب‌آور نیستند و بنابراین به جان هم خواهیم افتاد و گاهی نیز کشور خود را در جنگ خشونت و نفرت درگیر خواهیم کرد. 🔸 پس خودتان را جدی بگیرید. شما مهمترین نیروهای مولد توسعه در این کشور هستید و کودکان مهمترین سرمایه‌های کشورند که در دستان شما قرار گرفته‌اند. مراقب سرمایه‌های ما باشید. مراقب خودتان باشید... 📃 مطالعه متن کامل یادداشت 🔊 دسترسی به پادکست کتاب «چگونه کودکان شادتری داشته باشیم؟»

🟢 مردم ایران حتی از سال گذشته هم شادتر شده‌اند! 📄 گزارش شاخص جهانی شادی ۲۰۲۴ ✍️ حریر رحیمی پژوهشگر پویش فکری توسعه @pooyeshfekri 🔸 در سال‌های اخیر شادی، شادمانی، شادکامی، خوشبختی، رضایتمندی و واژه‌های دیگری که می‌تواند وضعیت کلی ذهنی افراد یک جامعه و کیفیت زندگی آنها را نشان‌ دهد، مورد توجه و محاسبه قرار گرفته است. 🔸 به گزارش شاخص جهانی شادی، ایران در سال ۲۰۲۴ یک رتبه ارتقاء یافته و به رتبه ۱۰۰ در بین ۱۴۳ کشور رسیده است. بر این اساس شادمانی مردم ایران در سال گذشته تقریبا یک درصد بهبود یافته است. 🔸 جالب آنکه بدانید رتبه ایران در سال ۲۰۲۱ برابر ۱۱۸ بوده است و در طول این ۴ سال ۱۸ رتبه ارتقاء و ۴ درصد بهبود نمره داشته است. افراد زیر ۳۰ سال، شادترین گروه سنی در ایران هستند و شادمانی آنها در طول سال‌های اخیر افزایش یافته است. 🔸 کمترین رضایتمندی را در ایران افراد در مرحله سوم زندگی یعنی ۴۵ تا ۶۰ سال دارند. این افراد حتی از افراد بالای ۶۰ سال و از گروه ۳۰ تا ۴۴ شادمانی کمتری را نشان داده‌اند. 🔸 گزارش ۲۰۲۴ به تفاوت شادی در مراحل مختلف زندگی پرداخته است. در اکثر کشورها جوانان شادتر از افراد مسن هستند و در طول دو دهه گذشته نیز شادی جوانان بیشتر هم شده است. 🔸 اما نکته جالب اینکه در آمریکای شمالی (آمریکا و کانادا) در طول چند سال‌ اخیر میزان شادی جوانان به قدری کاهش پیدا کرده است که از افراد مسن نیز کمتر شده است و الان پیرها شادتر از جوانان هستند! 🔸 یک نکته بسیار جالب اینکه در کشوهای بسیار شاد جهان، مانند فنلاند، دانمارک، سوئد، هلند، نروژ، کویت و کانادا که همگی رتبه‌های زیر ۲۰ دارند، شادترین گروه سنی، افراد بالای ۶۰ سال هستند و جالبتر اینکه کمترین شادی در این کشورها مربوط به جوانان زیر ۳۰ سال است! 🔸 به نظر می‌رسد حمایت‌های اجتماعی اندازه‌ای در این کشورها بالاست که افراد مسن بالای ۶۰ سال احساس رضایت عمیقی از زندگی خود می‌کنند. 🔸 به طور جهانی از ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۴ تفاوت معنی داری بین رضایت از زندگی زنان و مردان به ویژه در جوانان وجود نداشت و در بین نوجوانان، پسرها شادتر از دختر‌ها بودند. اما از سال ۲۰۱۴ به بعد زنان در همه مراحل زندگی رضایت بیشتری از زندگی خود نسبت به مردان داشته‌اند. 🔸 نکته جالب اینکه این تفاوت در کشورهای با درآمد بالا بسیار کمتر است، اما در کشورهای فقیر‌تر مردان سطح رضایت از زندگی پایین‌تری نسبت به زنان نشان می‌دهند. حتی آمار گالوپ در مورد خاورمیانه و شمال آفریقا نیز، که تبعیضات جنسیتی بالایی وجود دارد، همین وضعیت را تایید می‌کند. 🔸 این نکات به همراه نکات جالب دیگر از گزارش جهانی شادی در سال ۲۰۲۴ را در سایت پویش فکری توسعه در لینک زیر مطالعه کنید: 📖 مطالعه متن کامل گزارش

🗣 صدایی که باید زود شنیده شود صداها را قبل از آنکه به فریاد و فریادها را قبل از آنکه به خشم تبدیل شوند باید شنید … چراکه خشم دیگر شنیدنی نیست، دیدنی است. خشم، سیاست نمی فهمد، مسیر خیابان را می بیند. ✍️ دکتر عباس حاتمی عضو هیئت موسس پویش فکری توسعه و عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان @pooyeshfekri مقدمه: 🔹 در سال ۱۳۵۳ پژوهشی تحت عنوان “طرح آینده نگری” در ایران انجام شد که از اولین نظرسنجی هایی ملی بود که پیرامون شیوه نگرش ایرانیان صورت می گرفت. 🔹 نتایج این پژوهش به روشنی نشان می داد جریان دینی چگونه در زیر پوسته جامعه در حال رشد است. این جریان دینی بعدها به یکی از اصلی ترین نیروهای اجتماعی تبدیل شد که انقلاب سال ۵۷ را رقم زد. 🔹 نتایج این پژوهش که بعدها در کتابی تحت عنوان“ صدایی که شنیده نشد“ منتشر گردید حاوی این نکته کلیدی بود که چگونه آن زمان، نظام سیاسی وقت در مورد وجود چنین نگرش دینی در حال رشدی، بی تفاوت باقی ماند و صدای چنین جریانی را نشنید. 🔹 این یاداشت می خواهد نشان دهد که ظاهراً تاریخ دهه ۱۳۵۰ این بار به شکلی دیگر در اولین دهه قرن جدید تا حدی در حال تکرار شدن است. بخشی از تکرار این تاریخ را می توان در آخرین نتایج موج چهارم پیمایش ملی ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان(۱۴۰۲) دید که اخیراً بخشی از آن به صورت غیر رسمی منتشر شده است. 🔹 بر اساس نتایج این پیمایش حدود ۹۲ درصد از ایرانیان از وضع فعلی کشور ناراضی هستند.این پیمایش را می توان شبیه رفراندومی در مقیاس کوچک دید که به وضوح آشکار می سازد ساخت اجتماعی در ایران تا چه اندازه “تشنه تغییر” است. 🔹 به بیانی دیگر، این پیمایش رفراندومی غیر رسمی است که شاه بیت آن را می توان “بی تابی و تشنگی بالای” ساخت اجتماعی برای تغییر توصیف کرد. این پیمایش می گوید از هر ۱۰ نفر ایرانی حداقل ۹ نفر خواهان تغییر وضع فعلی است. نتیجه پیمایش به ما می گوید مساله اول ایران “تقاضای تغییر است”. 🔹 اشتباه نکینم اگر ۸۱.۹ پاسخگویان گرانی و تورم ، ۴۷.۹ درصد آنها بیکاری، ۲۶.۹ آنها اعتیاد ، ۱۳.۱ آنها فساد اقتصادی و اداری، ۱۲.۱ آنها مسکن و ۱۱.۹ آنها حجاب را به ترتیب مسائل اصلی ایران دانسته اند، ۹۲ درصد آنها خواهان تغییر در وضع موجود بوده اند. 🔹 به این معنا مساله اصلی ایران از نظر ساخت اجتماعی در درجه اول ” ضرورت تغییر“ است. آماری خیره کننده که نشان می دهد دیگ انتظار برای تغییر دیگر سرریز شده است. 🔹 صدای سرریز شدن” ضرورت تغییر“ از سوی ساخت اجتماعی بسیار رسا به گوش می رسد. خواست تغییر دیگر زیر پوسته جامعه جاری نیست، صدای آن دارد انسان را کر می کند. کدام تغییر؟ 🔹 اما ساخت اجتماعی در ایران کدام تغییر را بیشتر صدا می زند؟ نتایج پیمایش نشان می دهد از ۹ نفری که در ایران از وضع موجود ناراضی هستند ۶ نفر تغییر از طریق اصلاحات را قبول دارند. 🔹 در ادبیات سیاسی آنها عموماً حامیان اصلاحات از پایین یا بالا دانسته می شوند که تغییر را در درون ساختار موجود دنبال می کنند. در آن سو ۳ نفر از میان ۹ نفر، اصلاح در نظام سیاسی را ناممکن می بیند. 🔹 در ادبیات سیاسی با تسامح می توان آنها را در زمره حامیان بالقوه انقلاب نامید که از اصلاح نظام فعلی ناامید هستند. این تناسب حاوی یک نکته مهم است. اینکه وزن افرادی که هنوز باور دارند امکان اصلاح نظام سیاسی وجود دارد، دو برابر افرادی است که این امکان را فراهم نمی بینند. 🔹 عبارت ساده تر آن این است که وزن اجتماعی طرفداران تغییر از طریق اصلاحات در ایران دو برابر وزن اجتماعی طرفداران تغییر از طریق انقلاب است. این یعنی هنوز اصلاحات در ایران نسبت به انقلاب وزن و حمایت اجتماعی بیشتری دارد. 🔹 آیا پررنگ بودن درخواست “تغییر از طریق اصلاحات” برای یک نظام سیاسی نمی تواند یک فرصت باشد؟ تا حد زیادی این بستگی به نظام سیاسی دارد. 🔹 در واقع این نظام سیاسی است که می تواند این وضعیت را به یک فرصت و یا برعکس به یک تهدید تبدیل کند. به عبارتی دیگر کنشگری نظام سیاسی است که می تواند فرصت ساز یا تهدید سازباشد. به این معنا فرصتها و تهدید ها به همان میزان که “پیش “می آیند، به همان میزان “ساخته و سوخته” می شوند... 📃 متن کامل یادداشت را اینجا بخوانید.

📙 انتشار کتاب توسعه دوم (۱۴۰۲) در انتظار تثبیت دولت! 🔸 بسیاری از مخاطبین گرامی در رابطه با زمان انتشار کتاب توسعه دوم بر اساس داده‌های ۱۴۰۲ سوال کرده بودند. باید به استحضار عزیزان برسانیم که کتاب توسعه ۱۴۰۲ مشابه کتابهای قبل در اوایل تابستان آماده شده و از آن زمان برای دریافت مجوز، ارسال شده است. 🔸 با توجه به اینکه سایر کتاب‌های در دست انتشار نیز در مسیر دریافت مجوز متوقف شده‌اند، به نظر می‌رسد تغییرات دولت باعث شده تا در فرایندهای دریافت مجوز کتاب‌ها اختلال ایجاد شود. 🔸 کتاب توسعه دوم (۱۴۰۲) به محض دریافت مجوز، منتشر و رونمایی خواهد شد و انتشار آن از همین طریق به اطلاع مخاطبین گرامی خواهد رسید. از آنجایی این فرایند در اختیار ما نیست، نمی‌توانیم زمان دقیقی برای این انتشار اعلام کنیم. 🤝 از همراهی، همدلی و شکیبایی شما توسعه خواهان بسیار سپاسگزاریم. @pooyeshfekri

📘 روایت داریوش ✍️ روایت داریوش آشوری از مسئله توسعه در ایران 📚 تا به حال روایتهای پنج نظریه پرداز از مسئله توسعه در ایران استخراج شده و کتابهای آن توسط پویش فکری توسعه تدوین و منتشر شده است. روایتهای: 🔹دکتر محمود سریع القلم 🔹دکتر مقصود فراستخواه 🔹دکتر بایزید مردوخی 🔹دکتر محمدرضا سرکار آرانی 🔹استاد علی رضاقلی ✨ اینبار به عنوان ششمین مجلد از این مجموعه به بررسی نظریه‌های داریوش آشوری از مسئله توسعه در ایران پرداخته‌ایم. 📝 این کتاب زیر نظر دکتر محسن رنانی و توسط دکتر مختار نوری تدوین و آماده شده است. 🎬 روایت داریوش به زودی توسط پویش فکری منتشر و رونمایی خواهد شد. 🗓 اطلاع رسانی انتشار و مراسم رونمایی در همین کانال و در سایت پویش فکری توسعه صورت خواهد گرفت. @pooyeshfekri

🕺🏻رقص و توسعه  ✍️ مرتضی درخشان پژوهشگر پویش فکری توسعه و نویسنده کتاب توسعه  @pooyeshfekri 🔹 اخیراً در پویش فکری توسعه کتابی با عنوان «چگونه کودکان شادتری داشته باشیم؟» در حال ترجمه و چاپ است. در کل این کتاب ۱۴ بار کلمه «رقص» و یا «رقصدن» آمده است. نویسنده این کتاب خانم دکتر هانسا بارگاوا رقص را به عنوان ابزاری برای رفع برخی از مسائل امروز پرورش کودکان، به والدین پیشنهاد کرده است. 🔹 مثلاً پیشنهاد کرده همراه کودکانتان در منزل برقصید تا ورزش را به یک فعالیت تفریحی و شاد تبدیل کنید تا خسته کننده نباشد و یا پیشنهاد می‌کند به جای تلف کردن وقت در شبکه‌های اجتماعی (مانند اینستا و تیک‌تاک)، یک کلیپ رقص را در بین ویدئوها انتخاب کرده و با کودکانتان تمرین کنید. 🔹 و پیشنهادات دیگری که هر کدام را به عنوان ابزاری برای رفع مشکلی درون خانواده مطرح کرده است و موارد آن را می‌توانید در پادکست «چگونه کودکان شادتری داشته باشیم؟» دنبال کنید.   🔹 فارغ از درست یا غلط بودن پیشنهاد نویسنده کتاب، ابلاغیه اخیر ارشاد برای مجوز انتشار این کتاب، تمام ۱۴ مورد کلمه «رقص» را انتخاب کرده و دستور حذف آنها از کتاب را داده است. ما هم که البته گردنمان از مو باریکتر است، همه را حذف و جایگزین کردیم. 🔹 اما به همین مناسبت کنجکاو شدیم که ارتباط رقص و توسعه چیست؟ و سوالمان این بود که آیا این تابوی خودساخته نیز به سرنوشت بقیه تابوها منجر خواهد شد یا اینکه مسیری متفاوت را طی می‌کند؟  🔹 برای توضیح بیشتر باید بگویم، در طول سال‌ها مطالعه در حوزه توسعه ایران، و بررسی روند‌ توسعه در ابعاد مختلف، به نظر می‌رسد که «جاده‌ توسعه ایران، سنگ‌ساز است» و برداشتن سنگ‌ها از مسیر توسعه نیازمند جراحی عمیق بوده و هزینه‌های بسیار سنگینی را به همراه دارد. 🔹 البته که هر یک از این سنگ‌ها برای عمیق‌تر شدن و بنیادی‌تر شدن حرکت توسعه ایران نقش مهمی ایفا کرده است و «هر مشکلی که تو را نکشد، قویترت خواهد کرد!» اما نمی‌توان از هزینه‌های آن نیز چشم‌پوشی کرد و کند شدن مسیر توسعه را در نظر نگرفت. 🔹 یادمان هست که سال‌ها خرید، فروش و استفاده «دستگاه ویدئو» برای نمایش خانگی فیلم ممنوع بود و چه تابوی بزرگی شناخته می‌شد و با این ممنوعیت چند درصد از مردم ایران را از حلقه خودی‌ها به ناخودی‌ها کشانید. چه میزان سرمایه‌ اجتماعی را تخریب کرد و چه نهادهایی را برای مقابله و مبارزه با آن تجهیز نمود. 🔹 اما بعد از آمدن ماهواره، «دستگاه ویدئو» اصلا موضوعیتی نداشت و فیلم‌های خانگی از هوا وارد تلویزیون‌های خانگی مردم می‌شدند! ممنوعیت خرید، فروش و استفاده از تجهیزات ماهواره نیز دوباره به عنوان سنگ جدیدی در جاده توسعه ایران قرار گرفت و هزینه‌های سنگینی برای مبارزه با ماهواره پرداخت شد. 🔹 فارغ از هزینه‌های نهادی و حقوق نیروی انسانی برای مقابله با استفاده‌ از ماهواره، اصلی‌ترین هزینه‌ها مربوط به سرمایه‌ اجتماعی از دست رفته و خروج بخش دیگری از مردم از حلقه خودی‌های نظام بود.  🔹 یادمان نرفته که ممنوعیت‌های سنگین مربوط به موسیقی در دهه شصت و هفتاد، چه دعواهایی را برای موسیقی‌های مجاز و غیر مجاز ایجاد کرد و بازار فروش نوارکاست‌های غیر مجاز خیابان انقلاب چقدر داغ شد. 🔹 چه کنسرت‌هایی در طول این دهه‌ها تعطیل شد و چه هزینه‌هایی از سرمایه اجتماعی بر سر چیزی دادیم که الان اصلا موضوعیتی ندارد. حالا هر کسی می‌تواند با گوشی همراه خود به سادگی در کنسرت زنده افتتاحیه مسابقات یورو و یا المپیک پاریس شرکت کند و آهنگ‌های آن را بشنود!   🔹 چه دعواهایی که بر سر ممنوعیت دوچرخه سواری بانوان نکردیم و هیچگاه هم به صورت رسمی و علنی در مورد این موضوع صحبت نکردیم که این تابوی خودساخته با چه استدلالی در مسیر توسعه ایران قرار گرفته و چرا بخش دیگری از جامعه را از حلقه‌ خودی‌ها خارج و سرمایه اجتماعی را مضمحل کرد؟ 🔹 یادمان نرفته چه هزینه‌هایی برای ورود زنان به ورزشگاه دادیم و هنوز در حال هزینه‌دادن برای ممنوعیت نوازندگی بانوان در کنسرت‌ها هستیم! هنوز درگیر ممنوعیت پیاده‌روی با سگ در پارک‌ها هستیم و هنوز درگیر تابوی ممنوعیت آزادی پوشش هستیم و بابت آن هزینه می‌دهیم.  🔹 البته محدود به این سنگ‌های فکری هم نشدیم و فیلترینگ یعنی ممنوعیت استفاده از همه پلتفرم‌های جهانی را در دستور کار قرار دادیم تا سنگ جدیدی در مسیر توسعه بنا کنیم. برای بیان هزینه فیلترینگ، همین بس که یک کاندیدای ریاست جمهوری، با شعار حذف فیلترینگ می‌تواند در انتخابات پیروز شود! 🔹 اینقدر این سنگ خودساخته بزرگ شده است که جلوتر از همه مسائل اقتصادی و سیاسی قرار می‌گیرد و می‌تواند یک انتخابات را تحت الشعاع قرار دهد و به نماد بازگشت به عقلانیت تبدیل شود... 📃 مطالعه متن کامل یادداشت 🔊 دسترسی به پادکست کتاب «چگونه کودکان شادتری داشته باشیم؟»