arabic.uz (hikmatlar)

Соллаллоҳу алайҳи васаллам يقول شاب من كوريا الجنوبية ما أكثر ما يثير إعجابي في نبينا محمد ﷺ أنه نشر رسالة الإسلام في وقت لم يكن يؤمن بها أحد. كان هو المسلم الوحيد الذي تلقّى الوحي، ومع ذلك لم يستسلم ولم يتراجع، رغم أن المهمة بدت مستحيلة. أشعر بشيء من التشابه مع هذا المعنى، فأنا أعيش في كوريا الجنوبية، ولا يوجد من حولي مسلمون، وأنا المسلم الوحيد. أحيانًا أتساءل: من أين أبدأ؟ وكيف أتعامل مع هذا الواقع؟ لكن ثبات النبي ﷺ وصبره يمنحاني القوة والأمل. لقد بدأ الإسلام في مكان واحد، ثم انتشر في المدينة، ثم وصل إلى أقاصي الأرض؛ إلى إندونيسيا وماليزيا، وإلى غرب إفريقيا، وحتى إلى كوريا الجنوبية حيث أؤمن أنا بالإسلام اليوم. الإسلام هو أسرع الديانات نموًّا في العالم، وهذا بحد ذاته دليل على عظمة الرسالة وعظمة من حملها. 📝Жанубий Кореялик (мусулмон) бир йигит шундай дейди: «Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳаётларида мени энг кўп ҳайратга соладиган жиҳат — у зот Ислом даъватини ҳеч ким иймон келтирмаган бир пайтда тарқатганлари, ёйганларидир. Ваҳий нозил бўлганда у зот ягона мусулмон эдилар, шунга қарамай, вазифа имконсиз бўлиб туюлса-да, асло таслим бўлмадилар ва ортга чекинмадилар. Мен бу маънода ўзимда ўхшашликни ҳис қиламан: Жанубий Кореяда яшайман, атрофимда мусулмонлар йўқ ва мен ягона мусулмонман. Баъзан ўзимга: "Нимадан бошлашим керак? Бу воқелик билан қандай яшайман?" деб савол бераман. Аммо Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг собитқадамликлари ва сабрлари менга куч ва умид бағишлайди. Ислом бир нуқтадан бошланди, кейин Мадинага ёйилди, сўнгра ер юзининг чекка-чеккаларигача — Индонезия ва Малайзияга, Ғарбий Африкага ва ҳатто бугун мен Исломга иймон келтирган мана шу Жанубий Кореягача етиб келди. Ислом — дунёдаги энг тез ривожланаётган диндир ва бунинг ўзи мазкур таълимотнинг буюклигига ҳамда у рисолатни кўтарган зотнинг буюклигига далилдир». @arabicuz iOS | Android Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube

13402. Маймунлар машинани эгаллашга муваффақ бўлишди, аммо уни ҳайдай олишмади... Назорат қилувчилар кўп, аммо етакчилар камёбдир. @arabicuz iOS | Android Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube

Араб тили 📜Ибн Бадийс раҳимаҳуллоҳ: "Раббоний ваҳийни (Қуръони каримни) ўз ичига сиғдира олган (араб) тил, улумил кавниййа* қанчалик кенгаймасин, уларни ифодалашдан ожиз қолмайди”, деди. 🟢Изоҳ: Олимнинг таъкидлашича агар тил илоҳий Ваҳийни мукаммал етказиб бера олган бўлса, демак, инсонлар кашф этадиган моддий илмларни (физика, математика, муҳандислик ва ҳоказо) ифодалашга янада кўпроқ қодирдир. «Улумул кавниййя» — бу бизни ўраб турган моддий оламни, табиатни ва коинотни ўрганувчи барча аниқ ва табиий фанлар йиғиндисидир. 📝Араб тилининг илмий салоҳияти фақатгина шу қадар кенгки, тарих давомида бу тил инсоният илм-фанининг пойдевори бўлиб хизмат қилган. Араб тилининг илмий қудратини қуйидаги муҳим жиҳатлар орқали тушуниш мумкин: 1. Илмий атамаларнинг ясалиши (иштиқоқ) Араб тилининг энг катта кучи унинг мураккаб морфологик тизимида. Биргина уч ҳарфли илдиздан юзлаб янги сўзлар ва терминологик тушунчаларни ясаш мумкин. Масалан, "к-т-б" (كتب) илдизидан нафақат "китоб", балки "мактаб", "котиб", "мактуб", "китобат" ва замонавий маънода "компьютерда ёзиш" каби тушунчалар осонгина ҳосил қилинади. Бу хусусият янги пайдо бўлаётган технологиялар учун тезкорлик билан янги номлар топиш имконини беради. 2. Тарихий "Олтин давр" тажрибаси VIII–XIII асрлар оралиғида араб тили дунёнинг ягона илм-фан тили бўлган. Ўша пайтда: Ал-Хоразмий алгебра асосларини араб тилида ёзган (алгебра сўзининг ўзи арабча «ал-жабр» сўзидан олинган). Ибн Сино тиббиёт қомусларини араб тилида яратган ва бу китоблар Европада 600 йил давомида асосий дарслик бўлиб келган. Ибн Ҳайсам оптика илмига асос солган. Бу даврда юнон, ҳинд ва форс илмлари араб тилига таржима қилинган ва тил бу маълумотларни қабул қилиб, янада бойитишга қодирлигини исботлаган. 3. Дақиқлик ва аниқлик Араб тили грамматикаси ва синтаксиси математик аниқликка эга. Биргина ҳаракатнинг (фатҳа, касра, мамма) ўзгариши бутун бир жумланинг мантиқий йўналишини ўзгартириши мумкин. Бу эса илмий қонуниятларни баён қилишда ноаниқликларга ўрин қолдирмайди. 4. Замонавий дунёвий илмлар ва араб тили Бугунги кунда ҳам араб тили дунёдаги энг бой тиллардан бири ҳисобланади. Ибн Бодис таъкидлаганидек, тилнинг «кенглиги» унинг ички потенциалида: Луғат бойлиги: Араб тилида 12 миллиондан ортиқ сўз бор (таққослаш учун, инглиз тилида бу кўрсаткич 1 миллионга яқин). Мослашувчанлик: Замонавий араб тили академиялари (Қоҳира, Дамашқ, Бағдод) ядро физикасидан тортиб, сунъий интеллектгача бўлган барча соҳаларда янги атамаларни тилнинг ўз қолиплари асосида ишлаб чиқмоқда. @arabicuz iOS | Android Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube

13401. Абу Салама шундай деди: “Зайдни масжидда ўтирганини кўрдим, котибнинг қулоғида қалам турадиган ўринда, унинг қулоғида мисвок бор эди. Қачон намозга турса мисвокни ишлатар эди”. Абу Довуд ривояти. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Агар умматимга [ёки одамларга] машаққат қилиб қўйишим бўлмаганида, уларни ҳар намоз олдидан мисвокланишга буюрган бўлар эдим», дедилар». Имом Бухорий ривояти. @arabicuz iOS | Android Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube

13400. Ҳасан Басрий раҳимаҳуллоҳ: “Мўмин ҳалим бўлади, жоҳил бўлмайди. Унга нисбатан жоҳиллик қилинса, мулойим, ҳалим бўлади. У зулм қилмайди, унга нисбатан зулм қилинса, кечиради. У қариндошлик алоқаларини кесмайди, унга нисбатан узилса, у (қариндош-уруғчиик алоқаларини) боғлайди. У бахиллик қилмайди, унга нисбатан бахиллик қилинса сабр қилади”, деди. Ибн Абу Дунёнинг “Мавсуъа”сидан. @arabicuz iOS | Android Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube

13399. Ичмасдан маст бўлган қанчадан-қанча киши бор! Шаҳватлар, ишқ, дунёга берилиш, яхши кўриш ва мансабпарастлик каби нарсаларнинг мастлиги — шаробнинг мастлигидан ҳам даҳшатлироқ. Чунки шароб билан маст бўлган вақти келиб ҳушига келади. Лекин ҳавога эргашишнинг мастлиги, дунё муҳаббатининг мастлиги эса унинг эгасини фақат ўликлар сафида бўлмагунча ҳушига келтирмайди. “Жаваабул каафий”дан. @arabicuz iOS | Android Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube

13399. Ичмасдан маст бўлган қанчадан-қанча киши бор! Шаҳватлар, ишқ, дунёга берилиш, яхши кўриш ва мансабпарастлик каби нарсаларнинг мастлиги — шаробнинг мастлигидан ҳам даҳшатлироқ. Чунки шароб билан маст бўлган вақти келиб ҳушига келади. Лекин ҳавога эргашишнинг мастлиги, дунё муҳаббатининг мастлиги эса унинг эгасини фақат ўликлар сафида бўлмагунча ҳушига келтирмайди. “Жаваабул каафий”дан. @arabicuz iOS | Android Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube

Умра 🕌 Ҳаж ва умра вазирлиги ҳамда масжидул Ҳарам ва масжидун Набавий ишлари бўйича бош бошқарма расмий статистикага таяниб маълум қилишича, фақатгина жумодус-соний ойининг ўзида (22 ноябрдан 20 декабригача) мамлакат ичидан ва ташқарисидан келган зиёратчилар томонидан умра амалларини бажариш кўрсаткичи 11,9 миллиондан ошди. Бу кўрсаткич Аллоҳнинг меҳмонлари учун яратилган хизматлар тизими ва қулайликлар самарадорлиги натижасида умра зиёратига бўлган қизиқиш ва фаоллик юқорилаганини англатади. Статистикага кўра, жумодус-соний ойида хориждан келган зиёратчилар сони 1,7 миллиондан ошган бўлиб, улар турли ислом мамлакатлари ва дунё давлатлари вакилларидир. Бу келиш жараёнлари ва маросимларни осонлаштиришга хизмат қилаётган рақамли имкониятлар ҳамда интеграциялашган логистика хизматларининг самарасидир. @arabicuz iOS | Android Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube

Латоифул Қуръон 📜Қуръони каримда фақат биргина оят ظَ "зо" ҳарфидан бошланади. У - Рум сурасининг 41 оятидир. "Қилган амалларининг баъзисини тоттириш учун одамларнинг қўллари касб қилган нарсалар туфайли қуруқликда-ю, денгизда бузғунчилик зоҳир бўлди. Шоядки, улар қайтсалар", Рум сураси, 41 - оят. Доктор Яҳё Ғавсоний. @arabicuz iOS | Android Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube

Қуръон 📜Имом Шаъбий раҳимаҳуллоҳ: «Ким Қуръон ўқиса, ақли заифлашмайди», деди. (Кексаликда рўй берайдиган мия фаолиятининг сустлашиши, ақл, хотира хиралашиши рўй бермайди) Абдулмалик ибн Умайр раҳимаҳуллоҳ: «Одамлар ичида энг ақли соғлом (тиниқ) қоладиганлари Қуръон ўқувчилардир», деди Ибн Абу Дунёнинг "Умр ваш шайб" асаридан. 🟢Изоҳ: Имом Қуртубий: «Ким Қуръон ўқиса, агар ёши юзга кирса ҳам, унинг ақли ва фаҳмидан фойдаланиб турилади (яъни ақли заифлашмайди)", деди. 🟢Солиҳ салафлардан бири: "Мен Қуръон маъноларига шўнғиш ва ундан илм излаш билан машғул бўлганим сари, зеҳним ва ақлимга илгари бўлмаган барака ва қувват кираётганини кўрдим", деди. 📝Нима учун Қуръон ақлни ўткир қилади? Уламолар бунинг сабабларини қуйидагича тушунтиришади: -Мунтазам машқ: Қуръон ўқиш ва ёдлаш мияни доимий фаолликда ушлайди. -Руҳий хотиржамлик: Тиловат стрессни камайтиради, стресснинг камлиги эса хотира ҳужайраларини соғлом сақлайди. -Илоҳий барака: Аллоҳнинг каломи билан машғул бўлган аъзоларга (тил, кўз, қулоқ ва ақл) алоҳида, хос барака берилади. @arabicuz iOS | Android Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube

13398. Бир кекса аёл акасининг уйида яшар эди. Ака эса синглисини ёши улуғ эканига қарамасдан, камситишда ҳаддан ошар, унга нисбатан ҳеч қандай меҳр-мурувват ва эҳтиром кўрсатмасди. Ҳатто бир сафар хотинининг олдида бир пиёла сув келтириши учун оёғи билан тепиб юборади! Кунлардан бирида у сафарга жўнайди ва йўлда автоҳалокатга учрайди. Синглисини тепган ўша оёғи (олган оғир жароҳатлари натижасида) сонининг тепасидан кесиб ташланади. Зулмдан сақланинг, чунки Аллоҳ (у мазлум учун) ўч олади... Доктор Аҳмад Исо Маъсоравий. @arabicuz iOS | Android Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube

13397. Суфён Саврий раҳимаҳуллоҳ: “Сукут олимнинг (салобатини ошириб, уни манманликдан сақловчи) зийнати, жоҳилнинг (билимсизлигини ёпувчи) сатридир”, деди. “Ҳилятул авлиё” асаридан. @arabicuz iOS | Android Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube

13396. Абдуллоҳ ибн Умар розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Одамлар оламларнинг Робби ҳузурида турадиган кун»да ҳатто бирлари қулоғининг ярмигача ўз терига ботиб кетади», дедилар». Имом Бухорий ривояти. Изоҳ: “У Кунда одамлар оламлар Робби ҳузурида тик турарлар”, Мутоффифун сураси, 6 – оят. @arabicuz iOS | Android Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube

13395. Тобеинлардан Саъид ибн Жубайр роҳимаҳуллоҳ: “Жаннатга энг аввал кенгчиликда ҳам, қийинчиликда ҳам Аллоҳ таолога ҳамд айтганлар чақириладилар”, деди. Ибн Муборакнинг “Зуҳд” асаридан. @arabicuz iOS | Android Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube

Эҳсон 📜"Ва албатта, унинг саъй-ҳаракати тезда кўринур», Нажм сураси, 40-оят. Аллоҳ самимий қилинган саъйи-ҳаракатни асло зое қилмайди. Эҳсон, яхшилик йўлидаги қадамларингиз, узлуксиз жидди жаҳд, курашларингиз ва бир яхшилик бекатидан бошқасига ўтиб қилган барча интилишларингиз — буларнинг ҳаммаси Аллоҳнинг ҳузурида маҳфуз, сақлангандир... «Сўнгра жазо мукофоти тўлиқ берилур», Нажм сураси, 41-оят. @arabicuz iOS | Android Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube

13394. Мазлум бўл, золим бўлма. Зотан, мазлум бўлган киши ўзига зулм қилганни кечиришга қодир. Аммо, агар сен золим бўлсанг, Аллоҳ сақласин, сенга зулм қилган кишининг сени кечиришига кафил эмассан. Бас, агар сен мазлум бўлсанг, золимнинг зулми сени тўғри йўлингдан, ақлинг ва тўғрилигингдан чиқариб юбормасин. Аксинча, сабр қил ва ишингни Аллоҳ таолога топшир. Аллоҳ хоҳласа, сенга ёрдам беради. Шайх Аҳмад Фатҳуллоҳ Жомий. @arabicuz iOS | Android Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube

Ҳифз 📜Қуръонни ёдлаш бир кеча-кундузда содир бўлмайди. Ёдлаш йўлида қуйидагилар мавжуд: - Оз уйқу. - Доимий, собит вирд (кунлик вазифа). -Иштиёқли (таввақа)* нафс. -Олий ҳиммат. -Кучли ирода. -Сабр ва фидойилик. - Кўп чарчоқ. - Оз роҳат. Аллоҳ таоло айтади: "Эй Яҳё, китобни қувват-ла ол!» (дедик)", Марям сураси, 12-оят. Қувват билан ол, дангасалик ва сусткашлик билан эмас. Зеро, у азиз Китобдир. Уни ёдлаш шарафига (дангасалик)роҳатга берилган ва меҳнатни ёмон кўрадиган қалб эриша олмайди. *"Нафсун тавваақа" — бу доим юксакликка қараб интилувчи, паст нарсаларга қаноат қилмайдиган, олижаноб мақсадлар сари талпинувчи кучли руҳиятдир. @arabicuz iOS | Android Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube

13393. Одамлар одатда кишининг солиҳ бўлишини яхши кўрадилар, аммо уни ислоҳчи бўлишини ёмон кўрадилар! Чунки кўпчилик солиҳларни яхши кўради, лекин ислоҳчилардан қочади ва уларни душман тутади. Сабаби, ислоҳчи одам одамларнинг ҳавойи-нафси ва манфаатлари тоғига қарши боради. Ҳақиқатда, Мадина аҳли Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни пайғамбарликдан олдин яхши кўрган эдилар, чунки у зот солиҳ эдилар. Аммо Аллоҳ таоло у зотни пайғамбар этиб юбориб, ислоҳчи этгач, улар унга адоват қилишди! Уни «сеҳргар», «ёлғончи», «жинни» деб айта бошладилар. Доктор Аҳмад Исо Маъсоравий. @arabicuz iOS | Android Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube

13392. Аллоҳ таоло айтади: “Сенга Қуръонни бахтсиз бўлишинг учун нозил қилганимиз йўқ”, Тоҳо сураси, 2-оят. Ким бахтсиз ҳаётни тасаввур қилмоқчи бўлса, билсинки, Қуръонсиз ҳаёт айнан ўшандайдир. Уқайл Шамрий. @arabicuz iOS | Android Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube

Тафаккур 📜Бутун ҳаётни ифодалаб берган уч оят... " Уни нутфадан яратди ва уни ўлчовли қилди. - Сўнгра (чиқиш) йўлини осон қилди. - Сўнгра уни ўлдирди ва қабрга киргизди". (Абаса сураси, 19-21- оят) Бунчалик ҳам қисқа сафар-а! *Абаса сураси, 19-21- оятлар. 🟢Ушбу кетма-кетлик Аллоҳ таоло инсонни яратганини, унга ҳаёт йўлини ва дунёга чиқишини осонлаштириб берганини, сўнгра ўлимни, ундан кейин эса: "Сўнгра қачон хоҳласа, уни қайта тирилтиради", (Абаса сураси, 22- оят) яъни, ҳисоб-китоб учун қайта тирилишни белгилаб қўйганини баён қилади. @arabicuz iOS | Android Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube