Recep Tayyip Erdoğan

Kadınlar seçme ve seçilme hakkını 91 sene önce elde etmiş olsa da bunu hiçbir kısıtlama olmadan kullanmaları uzun, sancılı, zorlu, bedellerle dolu bir mücadeleyi gerekli kılmıştır. Gururla ifade etmek isterim ki Türkiye, kadın hakları konusunda altın yıllarını bizim dönemimizde yaşıyor. Yıllarca bu meselenin edebiyatını yapanlar hiçbir adım atmazken biz hanım kardeşlerimizin sosyal hayatta, kamuda, ticarette, en önemlisi de siyasette hak ettikleri yere gelmeleri için yoğun bir gayret içindeyiz. Göreve geldiğimizde kadınların iş gücüne katılım oranı %27,9’du, Eylül 2025 itibarıyla bu sayı %35,7’ye yükseldi. Parlamentodaki kadın temsil oranı sadece %4,4’tü, bu oran bugün %19,83’e çıktı. Kadın muhtarların sayısı 117’den 2 bin 1’e yükseldi. Kadın kamu çalışanlarının oranı 2024 yılı itibarıyla %43,46’ya ulaştı. Kadın valilerimizin sayısını 4 katına, kadın kaymakamlarımızın sayısını ise 3,7 katına çıkardık. 2002’de kadın büyükelçilerimizin sayısı sadece 14 iken bugün 80 kadın büyükelçimiz görev yapıyor. Kadın profesörlerimizin oranı %24’ten %36’ya, doçentlerimizin oranı %31’den %44’e, öğretim görevlilerimizin oranı %36’dan %53’e yükseldi. Sadece 23 yıl gibi kısa bir sürede işte bütün bunları başardık. Mahkeme kapılarından ayrılmayan muhalefete, kadın hakları meselesini marjinal ideolojilerine paravan yapan çeşitli yapılara rağmen başardık. Bu mücadeleyi sonuna kadar kadınlarla birlikte sürdüreceğiz. İnşallah daha güzel seviyelere yine birlikte geleceğiz.

Gazi Mustafa Kemal’in bizzat kendi ifadesiyle “kadınların liyakat ve salahiyetle kullanmaları” için verilen seçme ve seçilme hakkı, Gazi’nin vefatından sonra gelenler tarafından sabote edilmiş, çeşitli kısıtlamalarla ve yasaklarla aşındırılmıştır. Ülkemizdeki kadınlar anayasal haklarını uzun yıllar salahiyetle, liyakatle ve özgürce kullanamadılar, görünür görünmez birçok engelle karşılaştılar. Mesela başörtüleri dolayısıyla seçilme hakkından mahrum bırakıldılar. Mesela üniversiteyi kazandıklarında karşılarında ikna odalarını buldular. Mesela kimi zaman kılık kıyafetlerinden, kimi zaman mezun oldukları okullardan ötürü ayrımcılığa uğradılar. 28 Şubat’ın baskıcı atmosferinde binlerce kadın eğitim, çalışma, kamuda istihdam haklarından feragat etmek zorunda kaldı. Meclise başörtüsüyle girdi diye âdeta linç edilen kadınları nasıl unutabiliriz? Okullarda, üniversitelerde yürütülen cadı avını nasıl unutabiliriz? “411 el kaosa kalktı” manşetinin temsilcisi olduğu karanlığı nasıl unutabiliriz? Başörtüsü yasağının sürmesi için Anayasa Mahkemesinin kapısında nöbet tutan CHP’yi ve özgürlük düşmanı zihniyetini nasıl unutabiliriz? Bugün sesleri eskisi kadar çok çıkamasa da medyada, sosyal medyada, iş dünyasında, siyasette, bürokraside varlığını hâlen devam ettiren kadın hakları cellatlarını nasıl unutabiliriz? Bunları unutmadık, unutmuyoruz ve hiçbir zaman unutmayacağız.

AK Parti Genel Merkez Kadın Kolları tarafından Kadınla Yükselen Şehirler temasıyla düzenlenen Uluslararası Yerel Yönetimlerde Kadın Zirvesi’nin ufuk açıcı tartışmalara ve somut sonuçlara vesile olmasını canıgönülden temenni ediyorum. Zirve kapsamında Türkiye’de Şehircilik Vizyonu ve Konut Politikası… Şehircilikte Kadın ve Aile Politikaları… Akıllı Şehirler Enerji Yönetimi ve Dijital Dönüşüm… Göç, Göçmen Politikaları ve Sosyal Uyum… İklim Değişikliği, Çevre ve Sürdürülebilirlik gibi başlıklarda paneller düzenlenecek, meseleler açık yüreklilikle değerlendirilecek. Zirvemize iştirak eden birbirinden seçkin isimlerden gelen tenkit, tespit ve tekliflerin başta Partimiz ve hükûmetimiz olmak üzere hepimiz açısından yol gösterici olacağına samimiyetle inanıyorum.

Son 23 senede “Engelsiz Bir Türkiye” için çok güçlü adımlar attık, çok önemli atılımlar yaptık. Bunu da engelli vatandaşlarımızı himaye edilmesi gereken kişiler olarak değil; bu ülkenin eşit, onurlu, üretken ve güçlü bireyleri olarak gördüğümüz için yaptık.

2002’de kamuda sadece 5 bin engelli memur istihdam ediliyordu, bugün bu sayı 15 kattan fazla artışla 83 bine ulaştı. İşverenlere sağladığımız teşviklerle özel sektörde de engelli kardeşlerimizin istihdamını destekledik. Sosyal destekler alanında tam bir devrim gerçekleştirdik. Sosyal yardımları ve destek hizmetlerini insan onurunu esas alan bir bakış açısıyla geliştirdik. Bakıma ihtiyaç duyan engelli vatandaşlarımızın aileleriyle ve kendi sosyal ortamlarında hayatlarını sürdürmesi, bir başka önceliğimizdir. 2002’de yalnızca 5 bin kişi evde bakım yardımından faydalanırken aylık 11 bin 702 lira ödeme yaptığımız bu destekten bugün yaklaşık 520 bin vatandaşımız yararlanıyor. Ülkemizin dört bir yanında sayısı 143’e ulaşan gündüzlü bakım merkezlerimizde engelli bireylerin aktif olarak yer aldığı sosyal, kültürel ve sportif faaliyetler icra ediyoruz. 106’sı Aile Bakanlığımıza bağlı, 331’i özel sektöre ait toplam 437 bakım merkezinde 40 bine yakın engelli vatandaşımıza yatılı hizmet sunuyoruz. Bakanlığımıza bağlı merkezlerdeki hizmetleri ücretsiz verirken özel merkezlerde kalan vatandaşlarımızın %94,4’ünün ödemelerini devlet olarak biz üstleniyoruz.

Engelliler Günü Buluşmamızda Erişilebilirlik Ödülleri’ni takdim ettiğimiz kurumlarımız ve yöneticilerini tebrik ediyor, engellilerimizin sorunlarına gösterdikleri hassasiyet için her birine teşekkür ediyorum. Hayat yolculuğunda ümitsizliğe asla alan açmayan, geleceğe hep güvenle bakan, azim ve sebatlarıyla hepimize örnek olan tüm engellilerimize selamlarımı, sevgilerimi gönderiyorum.

3 Aralık Dünya Engelliler Günü’nü tebrik ediyor; bu önemli günün tüm dünyadaki engellilerin sorunlarıyla ilgili farkındalığın artmasına, engelli kardeşlerimizin hayatını kolaylaştıracak yeni adımların atılmasına vesile olmasını diliyorum.    Hayat mücadeleleriyle hepimize ilham olan tüm engelli vatandaşlarımızın yanında olmaya, onları tüm imkânlarımızla desteklemeye devam edeceğiz.

Sevgili gençler, bakın özellikle sizlere sesleniyorum…

Batı camileri yıkarken biz burada kiliseleri tamir ediyoruz çünkü korkumuz yok, biz kendimize güveniyoruz. Biz devletlerden bir devlet, milletlerden bir millet değiliz. Biz inancımızla, kimliğimizle, ideallerimizle üç kıta yedi iklimde düzen kurmuş Türk milletiyiz.

2005 yılında Diyarbakır’da “Bu sorun benim de sorunumdur.” derken ortaya koyduğumuz cesaret ne ise… 2013 yılında “Çözüm için baldıran zehri içmek gerekirse biz o baldıran zehrini de içeriz; yeter ki bu ülkeye huzur gelsin, refah gelsin.” dediğimiz gündeki kararlılığımız ne ise… AK Parti olarak bugün de aynı iradeyi, aynı cesareti ve samimiyeti taşıyoruz. Partimizin, ittifakımızın ve devletimizin önce Terörsüz Türkiye’yi, ardından ülkemize yönelik terör tehdidinin bertaraf edildiği Terörsüz Bölge’yi inşa etme azmi tamdır. Cumhur İttifakı; hedef, anlayış ve fikir birliği içindedir. Evlatlarımıza terörün karanlık gölgesinin düşmediği bir Türkiye’yi inşallah teslim edeceğiz. Cumhur İttifakı olarak bir siyasi risk alıyorsak, sadece elimizi değil, gövdemizi de taşın altına koyuyorsak işte bunun için alıyoruz. Türkiye, yarım asırlık bir beladan, yarım asırlık bir sorundan, yarım asırlık bir musibetten tamamen kurtulsun diye bunları yapıyoruz. Cumhur İttifakı’nın bütün mücadelesi bunun içindir, bu hedefe suhuletle varmak içindir. İnşallah bundan sonra sürecin biraz daha ivme kazanmasını ümit ediyoruz.

Ulus meydanında, istiklal mahkemelerinde alelacele kararlar alıp darağaçlarında iskemleyi kimin devirdiğini milletim gayet iyi bilir. Sayın Özel hedef saptırmasın. Eğer cesareti varsa, bir cellat görmek istiyorsa aynaya baksın, CHP’nin geçmişine baksın; celladı orada görecektir.

CHP için denklem gayet basit:   Hiçbir karşılık beklemeden seçimlerde oy verdiğinizde sizden iyisi yok, tersi bir durumda ise sizden kötüsü yok.   Biz buna 14-28 Mayıs seçimlerinde şahit olduk. Sırf kendi adaylarına oy vermediler diye depremzedelerimize yaptıklarını unutmadık. Yönetim değişiyor fakat CHP her şeye çıkar odaklı bakma alışkanlığından bir türlü kurtulamıyor. CHP’nin gözünde kendileri ağa, geri kalan milyonlar ise maraba. Kürt kardeşlerim dâhil herkes bunlar için sadece bir oy deposu.   CHP, zihin kodlarındaki faşizmi ve elitizmi dışa vuruyor; CHP’nin saklamaya çalıştığı gizli yüzü, niyeti, fikri ve zikri deşifre oluyor.   AK Parti olarak bizim tavrımız bellidir:   Onlar ne yaparsa yapsın, biz Türk’üyle, Kürt’üyle, Arap’ıyla, Çerkes’iyle, Laz’ıyla tüm Türkiye’yi kucaklamaya devam edeceğiz.   Hiçbir ayrım gözetmeden 86 milyonun her bir ferdini aynı samimiyetle, aynı muhabbetle bağrımıza basacağız.

Türkiye ekonomisi, üçüncü çeyrekte yıllık bazda %3,7 büyüyerek istikrarlı seyrini korumuştur. Bu oranla OECD ülkeleri arasında 4’üncü olduk, G20 ülkeleri arasında da 5’inci sırada yer aldık.

Bu arada testler Sinop’ta yapıldı, bu küresel başarıya Sinop’ta ulaşıldı. Biliyorsunuz, CHP Genel Başkanı bu testleri “Sinop’ta balıklar rahatsız oluyor” diyerek eleştirmişti. Biz ona yine Sinoplu Diyojen’in o meşhur sözüyle cevap verelim: Gölge etme, başka ihsan istemez.

Geçtiğimiz günlerde küresel bir başarıya daha imza attık. Kızılelma insansız savaş uçağımız, Murad radarımızla tespit edilen jet motorlu hava hedefini Gökdoğan füzemizle havadan havaya tam isabetle vurmayı başardı. Böylece Kızılelma, havadan havaya görüş ötesi hedefi vurabilen ilk insansız savaş uçağı oldu. Türkiye, hava savunmasında çok stratejik bir imkâna sahip olma yolunda ciddi bir üstünlük elde etti. Milletimize bu gururu yaşatan tüm kurumlarımıza, bilim insanlarımıza, çalışanlara ve özel sektörümüze ülkem ve milletim adına samimi tebriklerimi iletiyorum.

Her fırsatta hâkim ve savcılara parmak sallayarak, tehdit ve taciz ederek adalet sistemini felç etmeye çalışanların en büyük korkusu, adalet önünde maskelerinin düşmesinden duydukları derin endişedir.

Göreve geldiğimizde 26 bin 274 olan adalet personeli sayımız %262 artışla bugün 95 bin 224’e çıktı. Müstakil adliye binalarımızın sayısı 78’den 391’e yükseldi. 2002’de 9 bin 349 olan hâkim ve savcı sayımız, bugün çektiğimiz kuralarla birlikte 26 bin 803’e ulaştı. Adli yargıda faaliyet gösteren mahkemelerimizin sayısını 3 bin 581’den 8 bin 681’e, idari yargıdaki sayıyı ise 146’dan 239’a çıkardık. Sadece son iki buçuk yılda adli ve idari yargıda 3 bin 470 mahkeme ve istinaf dairesi kurduk. Yargıda dosyaların kapatılma süresini kısalttık, bu alanda pek çok Avrupa ülkesini geride bıraktık. Artık hem adli hem de idari yargı mahkemelerimiz, davaları çok hızlı bir şekilde çözüme ulaştırıyor. Sadece şu iki istatistiğin bile bu konuda aldığımız mesafenin görülmesine yardımcı olacağına inanıyorum: Avrupa Konseyi Adaletin Etkinliği Komisyonu raporlarına göre ülkemizde idari yargı mahkemelerinde ortalama dosya görülme süresi 168 gündür. Bu süre Fransa’da 314, Almanya’da 308, İtalya’da ise 574 gündür. Bölge idare mahkemelerinde dosyaların görülme süresi ülkemizde 136 gün iken İspanya’da 325, Fransa’da 329, Almanya’da ise 460 gündür. Türkiye, bu aşamaya büyük bir özveriyle gelmiştir. Bu olumlu tabloya rağmen önümüzde hâlen uzun bir yol var. İnşallah yargı mensuplarımızla bu yolu da omuz omuza, sabırla yürüyeceğiz.

Bugün atamasını gerçekleştirdiğimiz, eğitim ve staj dönemlerini başarıyla tamamlayarak mesleklerine ilk adımı atmaya hazırlanan 712 hâkim, 492 cumhuriyet savcısı, 147 idari hâkim kardeşimizi tebrik ediyor, adalet yolundaki mesailerinde kendilerine üstün muvaffakiyetler diliyorum. 28 ve 18’inci dönemde dereceye giren 8 genç arkadaşımızdan 5’inin kadın olması ayrıca takdire şayandır, ayrıca memnuniyet vericidir. Büyük memnuniyetle ifade etmek isterim ki kılık kıyafet yasakları başta olmak üzere önlerinde duran engelleri tek tek kaldırdıkça kadınlar, kamu bürokrasisinde daha fazla yer almaya, daha görünür olmaya başladı. Ancak başörtülü yargı mensuplarımız konusunda edep ve ahlak sınırlarını aşan hazımsızlıklara zaman zaman hepimiz şahit oluyoruz. Türkiye artık bunları geride bırakmıştır, geride bırakmak zorundadır. Belki biraz zaman alacak, belki biraz hazım problemi çekilecek ama özgürlüklerin herkese eşit uygulandığı yeni Türkiye’yi inşallah herkes kabullenecek. Bilhassa kadınların kamu-özel ayrımı olmadan hayatın farklı alanlarında onurluca yer almasına herkes alışacak.