Scientometrics

از نکات مثبتی که در این دوره جشنواره رازی لحاظ شده، نحوه برخورد با مقالات داری تعداد نویسنده بالاست. من این را بارها در کانال تذکر داده بودم. حتی در ثبت نام برای همین دوره هم این لحاظ نشده بود. (تصویر پایین و لینک) اما ظاهرا بالاخره در اجرای این دوره این لحاظ شده است. (تصویر بالا و لینک)

اعلام برگزیدگان جشنواره رازی (دوره ۲۹) ✅ چهار محقق: دکتر مهدی خویی شورکایی؛ محقق برگزیده رتبه دوم کمیته علوم پایه پزشکی (علوم پزشکی تهران) دکتر حسین حسین زاده؛ محقق برگزیده رتبه دوم کمیته علوم پایه پزشکی (علوم پزشکی مشهد) دکتر فریبرز منصور قناعی؛ محقق برگزیده رتبه سوم کمیته علوم بالینی(گیلان) ✅ سه مخترع: دکتر حمیدرضا عزیزی فارسانی؛ مخترع برگزیده رتبه اول کمیته فناوری سلامت (شهید بهشتی) Title of outstanding project: A new ventilation device for Oxygenation and CO2 exhalation in eye surgeries دکتر نسرین قاسمی برقی؛ مخترع برگزیده رتبه دوم کمیته فناوری سلامت (تهران) Title of outstanding project: Design and manufacture of DNA damage detection kit via SCGE method دکتر پوریا شکری؛ مخترع برگزیده رتبه سوم کمیته فناوری سلامت (شهید بهشتی) Title of outstanding project: Smart implantable devices ✅ دو فناور: دکتر جاوید اسفندیاری؛ فناور برگزیده رتبه اول کمیته فناوری سلامت (بوشهر) دکتر مجید حبیبی محرز؛ فناور برگزیده رتبه دوم کمیته فناوری سلامت (همدان) ✅ سه محقق جوان: دکتر باقر فرهود؛ محقق جوان برگزیده کمیته علوم پایه پزشکی (کاشان) دکتر فرزاد تقی زاده حصاری؛ محقق جوان برگزیده کمیته علوم بالینی (علوم پزشکی ایران) دکتر مرتضی نصیری؛ محقق جوان برگزیده کمیته علوم بالینی (علوم پزشکی تهران) ✅ دو دانشجوی فناور: علیرضا فیض خواه؛ دانشجوی فناور برگزیده کمیته فناوری سلامت (گیلان) آیدا جمالی؛ دانشجوی فناور برگزیده کمیته فناوری سلامت (شهید بهشتی) ✅ دو پژوهش کاربردی: دکتر محمود علیزاده ثانی؛ برگزیده پژوهش برتر کمیته علوم پایه پزشکی (علوم پزشکی تهران) Title of outstanding Article: Multifunctional halochromic packaging materials: Saffron petal anthocyanin loaded-chitosan nanofiber/methyl cellulose matrices Title of Journal: Food Hydrocolloids دکتر مجید اسدی؛ برگزیده پژوهش برتر کمیته علوم بالینی (بوشهر) itle of outstanding Article: Feasibility and Therapeutic Potential of 177Lu-Fibroblast Activation Protein Inhibitor-46 for Patients With Relapsed or Refractory Cancers: A Preliminary Study Title of Journal: Clinical Nuclear Medicine ✅ 1 طرح تحقیقاتی: دکتر جواد زارعی؛ برگزیده طرح های تحقیقاتی کمیته بهره وری و ارتقا سلامت (جندی شاپور اهواز) Title of outstanding project: Designing a database to support research on COVID-19 at Ahvaz Jundishapur University of Medical Sciences ✅ برگزیدگان کمینه تحقیقات دانشجویی: مریم دولت آبادی؛ دانشجوی برگزیده تحصیلات تکمیلی (شهید صدوقی یزد، دکترای مهندسی بهداشت محیط) دکتر محسن پورعزیزی؛ دانشجوی برگزیده تحصیلات تکمیلی (اصفهان، فلوشیپ قرنیه) نیلوفر یزدان پناه؛ دانشجوی برگزیده تحصیلات عمومی (تهران، پزشکی) ✅ ده دانشگاه علوم پزشکی: تیپ یک: علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی تیپ دو: همدان، بقیه الله، تیپ سه: کردستان، بوشهر نوپا: سیرجان دانشکده برگزیده: رتبه دوم: لارستان دانشگاه علوم پزشکی با بالاترین روند رشد: کرمانشاه، رفسنجان ✅ شش مرکز رشد فناوری سلامت: ✅ نوزده مرکز تحقیقاتی: بیش از ده سال سابقه فعالیت: بالینی : غدد و متابولیسم تهران، ایمنی کودکان تهران، بویمدیکال: علوم کاربردی دارویی تبریز، ایمونولوژی تبریز ارتقا سلامت: تغذیه از تبریز، سیاست گذاری سلامت شیراز، یک تا ده سال سابقه فعالیت: بالینی: اختلالات خواب کرمانشاه، قلب و عروق بیرجند، بویمدیکال: سلول های بنیادی تبریز، کاربردی زیست پزشکی مشهد ارتقا سلامت: عوامل محیطی تاثیرگذار بر سلامت از کرمانشاه، بیماری های غیر واگیر البرز بیشترین رشد با بیش از 10سال سابقه فعالیت: بالینی: اندودانتیکس از شهید بهشتی بیومدیکال: آزمایشگاهی غذا و دارو از سازمان غذا و دارو ارتقاء سلامت : سلامت کودکان از تبریز بیشترین رشد با یک تا ده سال سابقه بالینی: سوانح و مصدومیت از ایران بیومدیکال: میکروبشناسی پزشکی از قزوین ارتقا سلامت: مدیریت اطلاعات سلامت از کاشان بیشترین رشد برای مرکز تحقیقات خصوصی: بیماریهای تنفسی و خواب شرکت علمپژوهان راحت تبریز ✅ کمیته تحقیقات دانشجویی: تیپ یک: شیراز و اهواز تیپ دو: اردبیل و همدان تیپ سه: جهرم نوپا: لارستان ✅ شش مجله فارسی و انگلیسی: بیش از ده سال سابقه: Health Promotion Perspectives DARU- Journal of Pharmaceutical Sciences Journal of Diabetes & Metabolic Disorders آموزش بهداشت و ارتقای سلامت ایران پایش زنان، مامایی، و نازایی ایران از 3 شرکت دارای محصول برتر، 1 شرکت دانش بنیان و چندین واحد توسعه بالینی بیمارستان هم تقدیر شده. برگزیدگان، برگزارکنندگان، داوران و ..... : اینجا @Scientometric

گام‌های کشف رابطه علیتی در پادکست فیل‌کست به نظر شما بین شخصبت افراد و موارد دیگر مثل انجام قتل و … و نور ماه و یا کامل شدن ماه و … ارتباطی وجود دارد؟ در این قسمت از پادکست (لینک) با نام قاتلین مهتابی (قسمت دوم نفرین ماه)، به این جمله اشاره می‌شود که correlation is not causation و این یعنی وجود رابطه یا association حتما به معنای رابطه علیتی نیست. در ادامه هم به جمله ای از استاد ملک زاده اشاره می‌شود که برای این که یک جمله در علم پزشکی گفته شود که تریاک سرطان زاست بیش از پنجاه سال تحقیق شد.(لینک فایل سخنرانی) از مهمانان این برنامه این پادکست، استاد اکبر فتوحی‌ از علوم پزشکی تهران هستند که به توضیح چگونگی رسیدن به رابطه علیتی می‌پردازند و من خلاصه‌ای از آن را اینجا قرار می‌دهم: رابطه آماری معنادر به نوعی مشخص می‌کند که رابطه دیده شده بعید است ناشی از شانس باشد. پس فقط یک پیام اینجا وجود دارد و آن این که این رابطه شانسی نبوده ولی این به معنای وجود رابطه علیتی نیست. در کشف رابطه علّیِ بین دو متغیر، ابتدا باید بررسی کرد که یک رابطه بین دو متغیر وجود دارد یا خیر؟ رابطه (Association)، با تکنیک های آماری مختلفی بررسی می‌شود که یکی از آنها بررسی همبستگی یا همان correlation است. موارد دیگری هم برای بررسی اختلاف یا Difference و همین طور تخمین یا پیش بینی یا Regression نیز وجود دارد. اما این پایان کار نیست. هنوز نمی‌توان گفت این رابطه دیده شده حتما علیتی است. دو مورد دیگر باید بررسی شود. یکی وجود خطاهای سیستماتیک و دیگری وجود رابطه مخدوشگر بین منغیرها. باید وجود خطاهای سیستماتیک یا منظم را (در نمونه گیری و یا اندازه گیری) هم بررسی کرد. وجود این خطاها باعث می‌شود که اگر ما آزمایش یا مطالعه‌مان را هزار (یا به هر تعداد) هم تکرار کنیم رابطه معنادار را ببینیم که ناشی از شانس نباشد (معنادار) اما این بواسطه وجود آن خطا بوده نه وجود یک رابطه علیتی. مثلا (خطار در نمونه گیری)، واکسن کووید را به افراد شاغل در مشاغل کم خطر بزنیم و بعد نتیجه بگیریم که واکسن ابتلا به کووید را کاهش می‌دهد. یا مثلا (خطا در اندازه گیری)، در افراد واکسن زده کمتر دنبال ابتلا به کووید بگردیم تا در افراد واکسن نزده. همان طور که گفته شد این خطاها سیستماتیک هستند و ربطی به حجم نمونه ندارند. اقدام موثر برای حذف این خطاها، استفاده از کارآزمایی بالینی است. در نهایت باید وجود رابطه مخدوشگر را نیز بررسی کرد. ممکن است رابطه ای کشف شود که ناشی از شانس نباشد (P value معنادار) و ما دچار خطاهای نمونه گیری و اندازه گیری هم نشده باشیم. اما هنوز نمی‌توان رابطه علیتی را ادعا کرد. باید فاکتور مخدوش کنندگی را هم بررسی کرد. ممکن است بین رابطه دو متغیر، یک متغیر سوم دیگری وجود داشته باشد، که رابطه آنها را تحت تاثیر قرار می‌دهد یا کمتر یا بیشتر می‌کند و یا اصلا باعث می‌شود رابطه آنها پنهان شود. مثلا در مطالعه‌ای ممکن است دیده شود که افرادی که قهوه مصرف می‌کنند بیشتر به سرطان مبتلا می‌شوند. اما در بررسی بیشتر متوجه شویم که این به خاطر این بوده که این افراد معمولا مصرف سیگار بیشتری هم داشته‌اند. بالاخره بعد از همه اینها، باید دقت کنیم که برای تایید وجود یک رابطه، معمولا نمی‌توان فقط به یک مطالعه تکیه کرد و باید مطالعات دیگر هم انجام شود. ما حتی برای این که بگوییم بین دو متغیر یک رابطه علیتی وجود ندارد هم معمولا نیاز به شواهد داریم.(Absence of evidence is not evidence of absence). احتمالا این پست را با دسترسی به فایل مصاحبه استاد فتوحی از طریق کانال تلگرام فیل‌کست کامل‌تر خواهم کرد. به روز رسانی: فایل صحبت‌های کامل جناب دکتر فتوحی از اینجا در دسترس است. برای مطالعه بیشتر و کامل در مورد موضوع رابطه علیتی می‌توانید از رفرنس زیر استفاده کنید: https://www.hsph.harvard.edu/miguel-hernan/causal-inference-book/ @Scientometric

حاکمیت به شبه علم پروبال می‌دهد و آن را حمایت می‌کند. شرم‌آور است که وزارت بهداشت به گسترش روز افزون آن در کشور کمک می‌کند. این می تواند خطرناک ترین نوع از شبه علم باشد چرا که مردم به آن به عنوان مرجعی علمی نگاه می کنند و این با افراد غیر دانشگاهی و ... فرق می کند. نظریات اخلاط و مزاج از مبانی فلسفی و جهان شناسی و .. است که مسنوخ شده و ارتباطی به علم تجربی ندارد. آن چه که به عنوان درمان گیاهی هم مطرح است اگر از بوته آزمایش و کارآزمایی بالینی بگذرد می‌تواند جزو پزشکی مبتنی بر شواهد قرار بگیرد. دکتر آرامش (لینک): بخشی از طبابت ابن سینا که نظریه هایی هست که امروز منسوخ شده مثل نظریه مزاجی، اخلاط و‌… به تاریخ پزشکی تعلق دارد. اگر کسی این را مبنای پزشکی امروزی قرار دهد، به وادی شبه علم وارد شده، شبیه آنچه در دپارتمانهای طب سنتی دانشگاه های ایران انجام می‌شود. اما بخشی دیگر که داروها و درمان را بیان کرده، هنوز می‌توانند دربردارنده نظریه های درمانی باشند، ولی بایستی حتما از صافی کارآزمایی بالینی عبور کنند. (بررسی اثربخشی). اما استفاده از آنها فقط به این دلیل که ابن سینا گفته با اخلاق پزشکی سازگار نیست و ورود به وادی شبه علم است. ابن سینا هم اگر در زمان ما زندگی می‌کرد، ناگزیر به همین طب امروزی اقبال پیدا می‌کرد….ابن سینا حتی در زمانه خودش با همه دلبستگی که به ارسطو دارد، پیشرفتهای بعد از ارسطو را انکار نمی‌کند و آنها را در نظر می‌گیرد و پزشکی خودش را با آنها تغییر می دهد. @Scientometric

پادکست الکسیر (لینک) در قسمتی با نام «کد ۹۹؛ آخرین فرصت‌ها برای نجات زندگی پزشکان جوان!» به گفتگو‌ با دکتر وحید شریعت، رئیس انجمن علمی روان‌پزشکان ایران، می‌پردازد. ابتدا در مورد شیوع خودکشی در بین پزشکان و مقایسه آمار آن با جمعیت عمومی صحبت می‌شود. سپس به علل این موضوع (افتصادی، اجتماعی، سیاسی، فردی‌ و …) پرداخته می‌شود. در مورد فرسودگی شغلی، ساختار سلسله مراتبی در رزیدنتی، روابط بین پزشک و پرستار و بیمار و … صحبت می‌شود. در نهایت راهکارهایی در سطح فردی و همکار و همین طور در سطح دستگاه‌های مسئول برای کاهش این مسئله ارائه می‌شود. @Scientometric

مقالات شماره جدید مجله لنست در مورد جنگ غزه و اسرائیل: Gaza and the complexity and context of suffering (link) Pregnant women in Gaza require urgent protection (link) ویدئو هم مربوط به ارائه مقاله (قبلی) ریچارد هورتون، سردبیر مجله لنست، در مورد جنگ اسرائیل و غزه به زبان انگلیسی و با زیرنویس فارسی توسط دکتر پیمان سلامتی (کانال یوتیوب) است. @Scientometric

در مقایسه با گروهی که مصرف متفورمین نداشته‌اند، استفاده از این دارو با کاهش ۳۴ درصدی خطر بروز زوال عقلی یا دمانس در بیماران مسن مبتلا به دیابت همراه بوده است. این کاهشِ خطر، با افزایش دزِ مصرفیِ روزانه و تجمعی متفورمین، بیشتر بوده است. نتایج این مطالعه که با بررسی بیش از ۱۴ هزار بیمار مبتلا به دیابت نوع دوم در دو گروه یا و بدون مصرف متفورمین انجام شده، در مجله Brain منتشر شده است. متغیرهای مختلفی از جمله سن، جنس، دیگر داروهای مصرفی، بیماری های زمینه ای دیگر، مصرف سیگار و … در بررسی این رابطه در نطر گرفته شده بوده است. @Scientometric

عملکرد موفقت آمیز داروی Simnotrelvir (به شکل قرص) در درمان بیماران سرپایی کووید-۱۹ نتایج بررسی این دارو طی یک مطالعه کارآزمایی بالینی فاز ۲ و ۳ توسط محققین چینی در مجله‌ی‌ NEJM منتشر شده است. مطالعه به شکل دوسوکور انجام شده و در آن بیماران مبتلا به کووید-۱۹ (واکسینه شده و اکثرا جوان) با شدت خفیف تا متوسط، در فاصله سه روز از شروع علائمشان، داروی Simnotrelvir با ritonavir و یا دارونما را دریافت کرده‌اند. (حدودا ۶۰۰ نفر در هر گروه) پیامد اولیه مورد بررسی، مدت زمان تا برطرف شدن پیوسته علائم بوده است. (نبود ۱۱ علامت مرتبط با کووید-۱۹ در دو روز متوالی) مدت زمان طول کشیده تا برطرف شدن پیوسته علائم در گروه دارو نسبت به گروه دارونما به شکل معناداری کوتاه تر بوده است. (تقریبا ۱/۵ روز) همین طور کاهش وایرال لود نسبت به سطح پایه در گروه دارو نسبت به گروه دارونما به شکل معناداری بیشتر بوده است.استفاده از دارو با کاهش بیستر وایرال لود تا روز نهم همراه بوده است. توانایی Simnotrelvir برای تسریع بهبودی در افراد با ریسک معمول برای کووید-۱۹، یادآور دار‌ی ensitrelvir است که در نوامبر 2022 در ژاپن مجوز مصرف مشروط دریافت کرد. این داروی Simnotrelvir از سال قبل در چین در دسترس بوده و تقریبا یک چهارم پکسلوید قیمت دارد. تاثیر دارو در پیشگیری از بستری و مرگ در افراد با خطر بالا برای کووید-۱۹ هنوز مشخص نیست. هیچ کدام از این داروها از ازجمله پکسلوید در ایران در دسترس نیست. @Scientometric

تصویر، محققین ایرانی را نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۳ بیشترین همکاری در نشر مقالات و مستندات علمی را داشته اند. سه محقق اول یعنی امیرحسین صاحبکار (علوم پزشکی مشهد)، باقر لاریجانی (علوم پزشکی تهران) و داوود طغرایی (دانشگاه آزاد خمینی شهر) این توانایی را داشته‌اند که در پنج سال گذشته (۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳)، به ترتیب و به طور متوسط هر ۱/۵ روز، هر ۲/۶ روز و هر ۳/۶ روز در نشر یک مقاله با مستند علمی همکاری داشته باشند. همان طور که از تصویر مشخص است در این بررسی من مقالاتی مثل نامه به سردبیر و یا سرمقاله و‌… را در نظر نگرفته‌ام. لازم به ذکر است که احتمال بیشتر یا کمتر شدن تعداد مقالات سال ۲۰۲۳ نیز هنوز وجود دارد، چرا که ممکن است آخرین شماره های برخی مجلات هنوز به طور کامل منتشر نشده باشد. مقالات رترکت شده: یک مقاله که امیر حسین صاحبکار در آن یکی از نویسندگان مسئول بوده است نیز در ۲۰۲۳ رترکت شده است (به علت تشابه تصاویر و بر اساس دادگان رترکشن واچ: Manipulation of Image Original data not provided Unreliable data یک مقاله (۲۰۲۲) نیز از داوود طغرایی به دلیل مسائل مربوط به Authorship رترکت شده است. سرعت نشر در ده سال گذشته: اگر تمام انواع مقالات را در نظر بگیریم، امیرحسین صاحبکار و باقرلاریجانی در ده سال گذشته ، به طور متوسط هر ۲/۱ روز وهر ۳/۴ روز در نشر یک مستند علمی همکاری داشته‌اند. در مور‌د نویسندگان پرکار بیشتر بخوانید: برخی از محققان به طور متوسط هر پنج روز یک مقاله جدید منتشر می کنند. افزایش تعداد نویسندگان بسیار پرکار، دانشمندان و ‌محققین را نگران کرده و این گمان وجود دارد که همه مقالات آنها از طریق کار و فعالیت صادقانه و اخلاقی به دست نیامده باشد. (لینک) ایران با ۵۸ محقق پرکار رتبه ۱۲ دنیا را از این نظر دارد.(تمام علوم به جز فیزیک) قبل‌تر در سال ۲۰۱۸ در گزارشی در نیچر با عنوان برجسته سازی هنجارهای نامطمئنِ Authorship، شش نفر از محققین ایرانی نیز به عنوان نویسنده hyper-prolific معرفی شده بودند. در آن گزارش آمده بود که تعداد مقاله زیاد لزوما نشانه بداخلاقی پژوهشی نیست. نام شش محقق که در آن زمان معرفی شده بود: فریدون عزیزی از علوم پزشکی شهید بهشتی محمد رضا گنجعلی از دانشگاه تهران باقر لاریجانی از دانشگاه علوم پزشکی تهران امیر حسین صاحبکار از دانشگاه علوم پزشکی مشهد مسعود صلواتی نیاسر از دانشگاه کاشان محمد علی محجل شجاع از دانشگاه علوم پزشکی تبریز @Scientometric

کمتر از ده ماه، ۱۶ خودکشی معاون آموزشی و پژوهشی سازمان نظام پزشکی می‌گوید: از ابتدای امسال تاکنون، تعداد خودکشی‌ها به ۱۶ مورد رسیده و فقط سه مورد آن هفته گذشته اتفاق افتاده است. (اعتماد) @Scientometric

کانادا، ۱۲ موسسه و دانشگاه از ایران (از جمله شریف، پاستور و شهید بهشتی) را در لیست موسساتی قرار داده است که به دلیل ارتباط مستقیم یا غیرمستقیم با نهادهای نظامی، دفاعی و امنیتی، بیشترین خطر را برای امنیت ملی کانادا دارند. علاو بر ایران، موسساتی از چین و روسیه هم در این لیست قرار دارند. (بیشترین موسسات مربوط به چین هستند) این اقدام کانادا در راستای سیاست جدیدش با نام Policy on Sensitive Technology Research and Affiliations of Concern، برای اختصاص بودجه به پژوهش های مرتبط با فناوری‌های حساس است (لینک). اگر یک موسسه یا دانشگاه در کانادا بخواهد برای دریافت گرنت پژوهشی در رابطه با فناوری‌های حساس اقدام کند و یکی از پژوهشگران مرتبط با موسساتی خاص از چین، روسیه یا ایران باشد و یا حتی یکی از پژوهشگران از این موسسات بودجه و پشتیبانی دریافت کرده باشد، موسسه کانادایی، بودجه یا فاند مربوطه را از کانادا دریافت نخواهد کرد. گفته شده که به این شکل از تحت تاثیر قرار گرفتن پژوهش‌های مرتبط با تکنولوژی‌های حساس توسط افلیشین های دارای خطر ممانعت خواهد شد. این سیاست جدید برای دریافت گرنت دولتی از موسسات زیر از کانادا می‌باشد: Canadian Institutes of Health Research Natural Sciences and Engineering Research Council of Canada Social Sciences and Humanities Research Council of Canada Canada Foundation for Innovation بر اساس این سیاست جدید دو لیست معرفی شده است. یکی مربوط به پژوهش‌های مرتبط به تکنولوژی‌های حساس و دیگری مربوط به دانشگاهها و موسسات که می‌تواند به صورت بالقوه تهدیدی برای امنیت کانادا باشد که لیست آنها به صورت منظم به روز‌رسانی می‌شود. موسسات و دانشگاههای ایرانی این لیست شامل دانشگاهایی مثل شهید بهشتی، شریف و پاستور هم می‌شود. لیست کامل موسسات ایرانی از این نظر (لینک): 1- Aerospace Research Institute (Iran) 2- Baghyatollah Medical Sciences University (Iran) 3- Defence Industries Organization Training and Research Institute (Iran) 4- Explosion and Impact Technology Research Centre (Iran) 5- Imam Hossein University (Iran) 6- Iranian Research Organization for Science and Technology (Iran) 7- Pasteur Institute of Iran (Iran) 8- Physics Research Center (Iran) 9- Shahid Beheshti University (Iran) 10- Shahid Sattari Air Force University (Iran) 11- Sharif University of Technology (Iran) 12- Institute of Applied Physics (Iran) لیست مربوط به حوزه‌های پژوهشی مرتبط با فناوری های حساس (لینک) : 1. Advanced Digital Infrastructure Technology 2. Advanced Energy Technology 3. Advanced Materials and Manufacturing 4. Advanced Sensing and Surveillance 5. Advanced Weapons 6. Aerospace, Space and Satellite Technology 7. Artificial Intelligence and Big Data Technology 8. Human-Machine Integration 9. Life Science Technology Biotechnology Biomanufacturing Genomic sequencing and genetic engineering Proteomics Synthetic biology Medical and Healthcare Technology Chemical, Biological, Radiological and Nuclear (CBRN) medical countermeasures Gene therapy Nanomedicine Tissue engineering and regenerative medicine 10. Quantum Science and Technology 11. Robotics and Autonomous Systems @Scientometric

تصویر، محققین ایرانی را نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۳ بیشترین همکاری در نشر مقالات و مستندات علمی را داشته اند. سه محقق اول یعنی امیرحسین صاحبکار (علوم پزشکی مشهد)، باقر لاریجانی (علوم پزشکی تهران) و داوود طغرایی (دانشگاه آزاد خمینی شهر) این توانایی را داشته‌اند که در پنج سال گذشته (۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳)، به ترتیب و به طور متوسط هر ۱/۵ روز، هر ۲/۶ روز و هر ۳/۶ روز در نشر یک مقاله با مستند علمی همکاری داشته باشند. همان طور که از تصویر مشخص است در این بررسی من مقالاتی مثل نامه به سردبیر و یا سرمقاله و‌… را در نظر نگرفته‌ام. لازم به ذکر است که احتمال بیشتر یا کمتر شدن تعداد مقالات سال ۲۰۲۳ نیز هنوز وجود دارد، چرا که ممکن است آخرین شماره های برخی مجلات هنوز به طور کامل منتشر نشده باشد. مقالات رترکت شده: یک مقاله که امیر حسین صاحبکار در آن یکی از نویسندگان مسئول بوده است نیز در ۲۰۲۳ رترکت شده است (به علت تشابه تصاویر و بر اساس دادگان رترکشن واچ: Manipulation of Image Original data not provided Unreliable data یک مقاله (۲۰۲۲) نیز از داوود طغرایی به دلیل مسائل مربوط به Authorship رترکت شده است. سرعت نشر در ده سال گذشته: اگر تمام انواع مقالات را در نظر بگیریم، امیرحسین صاحبکار و باقرلاریجانی در ده سال گذشته ، به طور متوسط هر ۲/۱ روز وهر ۳/۴ روز در نشر یک مستند علمی همکاری داشته‌اند. در مور‌د نویسندگان پرکار بیشتر بخوانید: برخی از محققان به طور متوسط هر پنج روز یک مقاله جدید منتشر می کنند. افزایش تعداد نویسندگان بسیار پرکار، دانشمندان و ‌محققین را نگران کرده و این گمان وجود دارد که همه مقالات آنها از طریق کار و فعالیت صادقانه و اخلاقی به دست نیامده باشد. (لینک) ایران با ۵۸ محقق پرکار رتبه ۱۲ دنیا را از این نظر دارد.(تمام علوم به جز فیزیک) قبل‌تر در سال ۲۰۱۸ در گزارشی در نیچر با عنوان برجسته سازی هنجارهای نامطمئنِ Authorship، شش نفر از محققین ایرانی نیز به عنوان نویسنده hyper-prolific معرفی شده بودند. در آن گزارش آمده بود که تعداد مقاله زیاد لزوما نشانه بداخلاقی پژوهشی نیست. نام شش محقق که در آن زمان معرفی شده بود: فریدون عزیزی از دانشگاه شهید بهشتی محمد رضا گنحعلی از دانشگاه علوم پزشکی تهران باقر لاریجانی از دانشگاه علوم پزشکی تهران امیر حسین صاحبکار از دانشگاه علوم پزشکی مشهد مسعود صلواتی نیاسر از دانشگاه کاشان محمد علی محجل شجاع از دانشگاه علوم پزشکی تبریز @Scientometric

متن کوتاهی از ما در امروز در Nature چاپ شد... در اینجا نقشه بسیار کلی ای که در اجلاس علمی سازمان ملل بحث کرده بودم را به اختصار نوشتم و فلسفه اون رو توضیح دادم. اگر بخت یار باشد، شرح مفصل اون رو در آینده بیشتر خواهم نوشت. به خاطر اهمیت بالای این مفهوم، نشریه Nature اون رو مورد توجه قرار داد و من ازشون ممنونم... به این بهانه، شاید اگر بزرگوارانه وقت بگذاریم و چند دقیقه از این صحبت ها را بشنویم جالب باشد... بخش نشست علمی اجلاس عمومی سازمان ملل دوره ۷۸/ سخنان آغازین من با زیرنویس فارسی در پنل آفریقا بحث بر سر این هست، که در رقابت دیوانه واری که در بحث AI، وجود دارد ، چه نقشه راهی می توان درست کرد که کشورهای با درآمد کم و متوسط (از جمله خودِ کشور ما) از این موضوع، "به صورت متوازنی" سود ببرند. https://www.nature.com/articles/d41586-024-00113-9 حجم فایل کم شده و به طبع کیفیتش هم کم شده که راحت تر بشه دانلود کرد‌. امیدوارم مفید باشه. #انتقال_تجربه #survival_guide https://t.me/Journey_Of_Life_HA

یک محقق از ترکبه مجموعه مقالاتی را منتشر کرده و در آنها ادعا داشته که عمل به اصول اسلامی باعث‌ محافظت فرد در برابر بیماریها می‌شود. حالا اکثر این مقالات ابطال (Retract) شده است. برای مثال ادعا شده است که دلیل اصلی بیماری MS در برخی بیماران، موارد روحی است. یعنی مثلا MS به عنوان یک هدیه یا مجازات یا آزمایش از سوی خداست. یا حجاب در برابر آزار و اذیت جنسی محافظت کننده است. یا مثلا در مقاله دیگری در مجله Journal of Pediatric Neurology ، داستان حضرت ابراهیم و اسماعیل را عنوان می‌کند و می‌گوید قرآن گفته است فرزندان باید از والدین اطاعت کنند حتی اگر نتیجه مرگ باشد. ……بنابراین، ما معتقدیم که کودکان مبتلا به اختلالات عصبی عضلانی در بخش های مراقب ویژه (PICU)، به ویژه آنهایی که دارای بیماری لاعلاج هستند و همین طور خانواده های آنها، باید از نظر روحی توسط مراقبان سلامت و متخصصان حمایت شوند. (این مقاله رترکت نشده است) لیست مقالات ابطال شده در این مورد: • “The Importance of Religion, Spirituality, and Spiritual Care in Patients with Multiple Sclerosis,” published on May 22, 2023 in Journal of Pediatric Neurology • “Hijab Protects Adolescent Girls and Women from Sexual Harassment,” published on May 26, 2023 in Journal of Pediatric Neurology • “Islamic Psychology: Historical Notes from Herbert George Wells (1866–1946),” published on Nov. 16, 2022 in Journal of Pediatric Neurology • “Marriage and Marital Fidelity in Interparental Relationship: A View from Religious Perspective,” published on May 4, 2023 in Journal of Child Science • “The Role of Religious Coping in Neonatal Intensive Care Unit,” published on May 4, 2023 in Journal of Child Science • “Ruqyah and Its Use among Patients with Cancer,” published on March 20, 2023 in Journal of Child Science • “Neonatal Hypoglycemia: Oral Dextrose Gel and Tahneek Practice,” published in June 2023 in the Journal of Pediatric Epilepsy منبع از Retraction Watch @Scientometric

🔸#پادکست چیستا 🔸چیستا در قسمت اول خود به دنیای شگفت‌انگیز ساکنان درون دستگاه گوارش انسان و پژوهش‌های تازه برای برخی از بیماری‌ها با استفاده از ویرایش ژنتیکی بر روی این ساکنان پرداخته است. 🔸#چیستا که نام خود را از ایزدبانوی موکل بر آگاهی و دانش و خردمندی در ایران باستان وام گرفته است، هر هفته سعی می‌کند داستانی از دنیای علم و فناوری و آینده‌نگری را برای شما روایت کند. 🔸یزای اطلاعات بیشتر به لینک‌ها زیر مراجعه کنید: مصاحبه جنیفر دودنا با مجله ویرد جهان زنده ساکنان دستگاه گوارش برندگان نوبل شیمی ۲۰۲۰ کریسپر-کَس ۹ 🔸شما می‌توانید پیشنهادهای خود و سوژه‌هایی که دوست دارید در این پادکست مورد بررسی قرار گیرند را برای ما به آدرس: fardapodcasts@rferl.org بفرستید و اگر از شنیدنش لذت می‌برید آن را با دوستانتان هم به اشتراک بگذارید. یا از طریق @contactfardamusic به ما پیام دهید. پادکست فردا

در مورد عربستان: از کشورهایی است که روند خودارجاعی یا Self-citation در آن رو به افزایش است. (همانند ایران) https://t.me/scientometric/6700 بعد از تایلند و در فاصله ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۲ بیشترین رشد را برای محققین با سرعت بالای نشر مقاله داشته است. به صورت کلی ایران در رتبه ۱۲ است. https://t.me/scientometric/6655 از کشورهای با بیشترین نسبت تعداد مقاله ابطال شده در دو دهه گذشته است (رکورد دار) ایران از این نظر در رتبه هفتم است. (بدون در نظر گرفتن فاصله زمانی نشر مقاله تا رترکت آن) https://t.me/scientometric/6652 برخی دانشگاههای عربستان با پرداخت پول و دیگر مزایا به دانشمندان برنر جهان از آنها می‌خواهمپ تا افلیشین اصلی خود را به عربستان تغییر دهند. https://t.me/scientometric/6612 https://t.me/scientometric/6304 نسبت تعداد مقالات ایران به عربستان از نزدیک به شش برابر در ۲۰۰۸ به ۱/۶ برابر در ۲۰۲۱ رسیده است. تعداد مقالات ایران و عربستان به کمترین میزان تفاوت خود در ۱۹ سال گذشته رسیده است. https://t.me/scientometric/5952

میزان ارجاع به خود یا همان self-citation برای کشورهای مختلف چگونه است؟ وضعیت ارجاع به خود برای ۵۰ کشور با حداقل ۱۰۰ هزار مقاله در فاصله زمانی بین ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۹ بررسی شده است. برای ۳۸ کشور روند ارجاع به خود در طول این ۲۴ سال کاهشی بوده است. اما برای ۱۲ کشور دیگر این روند افزایشی بوده است. این کشورها شامل کلمبیا، مصر، اندونزی، ایران، ایتالیا، مالزی، پاکستان، رومانی، روسیه، عربستان، تایلند و اکراین بوده‌اند. محقققن نتیجه گرفته‌اند که این الگوی مربوط به خودارجاعی در این ۱۲ کشور ناشی از سیاستهایی است که مستقیم یا غیر مستقیم به تشویق محققین دریافت ارجاع بیشتر می‌پردازد. اگر چه این سیاست در ۳۸ کشور دیگر بررسی نشده است. در قسمت بحث مقاله به صورت اختصاصی این ۱۲ کشور مورد بررسی قرار گرفته‌اند. یک نقل قولی برای ایران آمده است به این صورت که "حکومت، سیاست‌های پژوهشی (فقط با اهداف کوتاه مدت و بدون آینده نگری) را برای دانشگاه‌ها وضع کرده است که تنها هدف آن افزایش تعداد مقالات بوده است. (بدون توجه به نیازی که صنعت و تکنولوژی کشور دارد). این برای این بوده که بتواند از آن برای تبلیغات (پروپاگاندا) برای نشان دادن پیشرفت در خودکفایی فناوری و پوشاندن کاستی‌های قابل توجه اش که ناشی از دهه ها انزوا به دلیل سیاستهای بین المللی بوده استفاده کند.". اشاره شده است که در ایران هم مثل سایر کشورها، سیاست دولت در آموزش عالی، ارتقای اساتید و فارغ التحصیلی دانشجویان را منوط به انتشار مقالات در مجلات علمی می کند. همین طور به میزان بالای ابطال مقالات محققین ایرانی نیز اینجا اشاره شده است. مقاله در ‌PLOS ONE گزارش از مقاله در Nature @Scientometric

سال قبل بود که مجله ی RSC Advances چهار مقاله از وزیر علوم را ابطال (retract) کرد. این مجله حالا از یک گروه دیگر از محققین ایرانی هفت مقاله را ابطال و بازپس گیری کرده است. https://doi.org/10.1039/D3RA90131A https://doi.org/10.1039/D3RA90130K https://doi.org/10.1039/D3RA90132G https://doi.org/10.1039/D3RA90127K https://doi.org/10.1039/D3RA90128A https://doi.org/10.1039/D3RA90129G

گام‌های کشف رابطه علیتی در پادکست فیل‌کست در این پادکست (لینک) به این جمله اشاره می‌شود که correlation is not causation و این یعنی وجود رابطه یا association حتما به معنای رابطه علیتی نیست. در ادامه هم به جمله ای از استاد ملک زاده اشاره می‌شود که برای این که یک جمله در علم پزشکی گفته شود که تریاک سرطان زاست بیش از پنجاه سال تحقیق شد. از مهمانان این برنامه این پادکست، استاد اکبر فتوحی‌ از علوم پزشکی تهران هستند که به توضیح چگونگی رسیدن به رابطه علیتی می‌پردازند و من خلاصه‌ای از آن را اینجا قرار می‌دهم: رابطه آماری معنادر به نوعی مشخص می‌کند که رابطه دیده شده بعید است ناشی از شانس باشد. پس فقط یک پیام اینجا وجود دارد و آن این که این رابطه شانسی نبوده ولی این به معنای وجود رابطه علیتی نیست. در کشف رابطه علّیِ بین دو متغیر، ابتدا باید بررسی کرد که یک رابطه بین دو متغیر وجود دارد یا خیر؟ رابطه (Association)، با تکنیک های آماری مختلفی بررسی می‌شود که یکی از آنها بررسی همبستگی یا همان correlation است. موارد دیگری هم برای بررسی اختلاف یا Difference و همین طور تخمین یا پیش بینی یا Regression نیز وجود دارد. اما این پایان کار نیست. هنوز نمی‌توان گفت این رابطه دیده شده حتما علیتی است. دو مورد دیگر باید بررسی شود. یکی وجود خطاهای سیستماتیک و دیگری وجود رابطه مخدوشگر بین منغیرها. باید وجود خطاهای سیستماتیک یا منظم را (در نمونه گیری و یا اندازه گیری) هم بررسی کرد. وجود این خطاها باعث می‌شود که اگر ما آزمایش یا مطالعه‌مان را هزار (یا به هر تعداد) هم تکرار کنیم رابطه معنادار را ببینیم که ناشی از شانس نباشد (معنادار) اما این بواسطه وجود آن خطا بوده نه وجود یک رابطه علیتی. مثلا (خطار در نمونه گیری)، واکسن کووید را به افراد شاغل در مشاغل کم خطر بزنیم و بعد نتیجه بگیریم که واکسن ابتلا به کووید را کاهش می‌دهد. یا مثلا (خطا در اندازه گیری)، در افراد واکسن زده کمتر دنبال ابتلا به کووید بگردیم تا در افراد واکسن نزده. همان طور که گفته شد این خطاها سیستماتیک هستند و ربطی به حجم نمونه ندارند. اقدام موثر برای حذف این خطاها، استفاده از کارآزمایی بالینی است. در نهایت باید وجود رابطه مخدوشگر را نیز بررسی کرد. ممکن است رابطه ای کشف شود که ناشی از شانس نباشد (P value معنادار) و ما دچار خطاهای نمونه گیری و اندازه گیری هم نشده باشیم. اما هنوز نمی‌توان رابطه علیتی را ادعا کرد. باید فاکتور مخدوش کنندگی را هم بررسی کرد. ممکن است بین رابطه دو متغیر، یک متغیر سوم دیگری وجود داشته باشد، که رابطه آنها را تحت تاثیر قرار می دهد یا کمتر یا بیشتر می‌کند و یا اصلا باعث می‌شود رابطه آنها پنهان شود. مثلا در مطالعه‌ای ممکن است دیده شود که افرادی که قهوه مصرف می‌کنند بیشتر به سرطان مبتلا می‌شوند. اما در بررسی بیشتر متوجه شویم که این به خاطر این بوده که این افراد معمولا مصرف سیگار بیشتری هم داشته‌اند. بالاخره بعد از همه اینها، باید دقت کنیم که برای تایید وجود یک رابطه، معمولا نمی‌توان فقط به یک مطالعه تکیه کرد و باید مطالعات دیگر هم انجام شود. ما حتی برای لین که بگوییم بین دو متغیر یک رابطه علیتی وجود ندارد هم نیاز به شواهد داریم.(Absence of evidence is not evidence of absence). احتمالا این پست را با دسترسی به فایل مصاحبه استاد فتوحی از طریق کانال تلگرام فیل‌کست کامل‌تر خواهم کرد. @Scientometric

۱۹ دی ماه ۱۳۹۹ ابراز بی اعتمادی به یکی از بزرگترین دستاورهای علمی دنیا در ۲۰۲۰ توسط رهبری «ورود واکسن آمریکایی و انگلیسی به کشور ممنوع است. این را من به مسئولین هم گفته ام و الان هم به طور عمومی هم می‌گویم. رهبری در آن زمان برای این دستور خود سه استدلال عمده عنوان کردند (وضعیت آن زمان کووید در آمریکا، آزمایش واکسن روی دیگر ملت‌ها و ماجرای خون‌های آلوده) که نادرست بود و قبلا مفصلا بررسی شده است (لینک) در اولین اقدام تحت تاثیر این سخنرانی، ورود ۱۵۰ هزار دز فایزر به ایران کنسل شد. وزیر وقت بهداشت از صحبتهای رهبری دفاع کردند. افراد زیادی شامل وزیر فعلی بهداشت (نامه معروف به نامه ۲۵۰۰ پزشک) به رئیس جمهوری نامه نوشتند و در این نامه آنها پا را فراتر از صحبت رهبری گذاشته و فقط به انگلستان و آمریکا و فرانسه اکتفا نکردند و گفتند که " مراقبت بفرمایید که واکسن های تولیدی این کشورها و هر گونه واکسن تولید شده از سوی مراکز غیرقابل اعتماد، به واسطه گری کشور ثالث نیز وارد کشور نشده و برخی واکسن‌های مربوط به ساز و کار کوواکس نیز که ماهیت مورد شبهه و مشکوک به ارتباط با جریانات کاملا مسئله دار بین‌المللی دارد، خریداری نشود.". برخی هم مثل دکتر پیام طبرسی از اعضای کمیته علمی در تلویزیون گفتند که تصمیم رهبری درست بوده و در مورد فناوری mRNA تردید ایجاد کردند. اگر گفته شود که ما آن زمان اطلاعات الان را نداشتیم، نامه را نخوانده امضا کردیم، متخصص ژنتیک، واکسن، داروساز‌و‌… نبودیم و …، باید گفت که شما به عنوان چشم پزشک، رادیولوژیست و جراح عروق و … لازم نبود که در مورد فناوری mRNA و واکسن به ابن شکل نظر دهید.کافی بود تذکر دهید تا فقط مسیر علمی دنبال شود. در واقع مشکل این نبود که از واکسن و mRNA و… خبر نداشتند، بلکه مشکل اینجا بود که بر خلاف آموخته ها و تعهدشان برای نجات جان انسان‌ها، از مسیر علمی پیروری نکردند. دقت داریم که این سخنان رهبری زمانی انجام شد که واکسن فایزر، تا آن زمان در آمریکا، انگلستان، اتحادیه اروپا و ۲۱ کشور دیگر تایید (اضطراری)شده بود (چندین رگولاتور معتبر دنیا). روند تایید آن توسط سازمان غذا و داروی آمریکا کاملا شفاف بود. بیش از شش میلیون دز از آن به همراه مودرنا تا آن زمان فقط در آمریکا تزریق شده بود. فایزر تنها واکسنی بود که آن زمان سازمان بهداشت جهانی آن را تایید کرده بود. به نظر من یکی از مهمترین مثالهای دخالت سیاست در علم که به صورت بارز منجر به بی اعتمادی به علم و بازی با سلامت و جان مردم شد، تصمیم عدم ورود واکسن از کشورهای خاص به ایران بود و این بی اعتمادیِ به علم و ضرر و زیان فعلی و آتی آن، صرف نظر از میزان واکسنی است که می‌توانست یا هنوز می‌تواند از این راه وارد شود. ما این موضوع در مقاله BMJ Opinion هم متذکر شدیم. هنوز هم صدا و سیما علیه واکسنmRNA گزارش تهیه می‌کند. در نامه رئیس وقت نظام پزشکی تهران به رئیس صدا و سیما آمده بود که «در تاریخ ۲۰ دی ماه ۹۹ خبرنگار نامبرده شجاعت مقام رهبری را در ممنوعیت ورود واکسن‌های آمریکایی و انگلیسی ستود درحالی‌که در برنامه مورخه ۲۷ مرداد ۱۴۰۰ موضوع ممنوعیت واردات واکسن خارجی را از جانب مقام رهبری یک دروغ آشکار خواند» مطالعات از کشورهای مختلف، همسو با هم نشان داده که واکسنهای mRNA، در مقایسه با دیگر پلتفورمها و از جمله ویروس غیر فعال، تاثیرگذاری بیشتری در برابر همه واریانتهای موجود و همین طور انتقال ویروس داشته‌اند و از طرفی کمتر از دیگر پلتفورم‌ها تحت تاثیر گذشت زمان (waning immunity) قرار می‌گیرند. برتری واکسنهای mRNA توسط انجمن‌های علمی ویروس‌شناسی و ایمونولوژی در داخل کشور هم عنوان شده بود. حتی شبکه خبر در گزارشی واکسنهای mRNA را واکسن ارجح برای دز بوستر اعلام کرد. (فقط زمانی که صحبت از تولید داخل شده بود). محققین چینی در یک مقاله متاآنالیز در BMJ برتری این واکسنها را هم به عنوان واکسیناسیون اولیه و هم برای دز بوستر نشان داده‌اند. ایران به دلایل متعددی که برخی از آنها به راحتی می‌توانست حل شود و اصلا اتفاق هم نیفتد، واکسیناسیون را دیرتر شروع و با سرعت کندتر ادامه داد. ایران همچنین از واکسنهای با تاثیرگذاری بیشتر‌ استفاده نکرد. ما در پروژه ای نشان دادیم که در مقایسه با تعداد مرگ در دو سال اول پاندمی در ایران، اگر ایران واکسیناسیون کووید-۱۹ خود را طبق مدل ترکیه انجام می‌داد (از نظر شروع و سرعت پیش‌برد)، این احتمالا می‌توانست‌، ۵۰ هزار مورد مرگ بیشتری ناشی از کووید-۱۹ را پیشگیری کند. (فاصله اطمینان ۹۵٪ بین ۳۸۱۰۰ تا ۵۳۵۰۰) هم‌اکنون نیز مردم ایران از وجود واکسن‌های چند ظرفیتی mRNA محروم هستند. @Scientometric