Асанов формати
Відкрити в Telegram
Канал муаллифи, тилшунос, журналист ва блогер Эльдар Асанов тиллар, тарих, антропология мавзуларида таҳлилий ва оммабоп материаллар бериб боради. Канални қўллаб-қувватлаш: tirikchilik.uz/AsanovEldar Тижорий ҳамкорлик учун: @AshiVanghuhi
Показати більше2025 рік у цифрах

12 816
Підписники
-724 години
-557 днів
-18830 день
Архів дописів
Фото недоступнеДивитись в Telegram
Лотин Америкасида яна битта машҳур ливанлик араб бор — Карлос Слим. У дунёнинг энг бой одамларидан биридир — 99 млрд доллар билан 18-туради.
Исм-фамилиясига ва кўринишига қараб араб деб ўйламаймиз. Лекин фамилиясининг сирини очаман: Слим — Салимнинг ўзгартирилган шакли; Карлос Салим дейиш тўғрироқ бўлади. Отасининг тўлиқ исм-фамилияси — Ҳалил Салим Ҳаддод Ағламаз.
Ҳаддод, биламизки, асосан христиан арабларда учрайди; Ағламаз эса Фаранжига ўхшаган бир туркча фамилия.
@AsanovEldar
👍 36🤔 5❤ 4
01:03
Відео недоступнеДивитись в Telegram
Яша ва бошқаларга яшашга қўйиб бер
Сигма подкастда — Нидерландиянинг Media Monks компаниясида дизайнер бўлиб ишлувчи Шерзод Мирзааҳмедов.
Подкастда Нидерландиядаги ҳаёт фалсафаси ва дизайн соҳасининг охирги йилларда ўзгариши ҳақида сўз борган.
Томоша қилинг: https://youtu.be/pPm_fvWwlqg?si=CWnYfB2C6wBv7a2S
IMG_9157.MP412.37 MB
👍 10❤ 3🔥 3
Фото недоступнеДивитись в Telegram
Ниҳоят узоқ қидирган нарсамни топдим!
Тишаствустик номли эски уйғур хатидаги китоб олис 1910 йилда Радлов томонидан немис тилида чоп этилган (оригинал факсимилеси ва кириллча транскрипцияси билан). Бу китобни кутубхоналардан ҳам топиш қийин — қаердан сўрамай, йўқолиб кетган. Amazon'да реставрация қилинган қоғоз нашри бор экан. Wikimedia Commons'дан pdf'ини топиб олдим.
Матннинг инглизча, русча версиялари йўқ; немисчасини қидириш баҳона туркчасини ҳам топиб олдим — 2005 йилда Истанбулда, Мармара университетида Элмира Қалжанова шу бўйича диссертация ёқлаб, туркчага ўгирган экан.
Матн буддавий динидаги уйғурлар жамиятида ёзилган; унинг мундарижаси — бало-қазодан асровчи дуолар тўплами. Сафарга чиқадиган савдогарларни ҳимоя қилишга мўлжалланган.
Ўзбек туркологиясида ҳали ўрганилмаган.
👍 64🔥 19❤ 9👏 3
Яқинда таржимонлар учун танлов эълон қилинган эди. Навбатдаги танлов эса ўзбек тили билан шуғулланиб юрган олимлар, IT соҳаси вакиллари, ижодкорлар, журналист ва блогерларга йўналтирилган.
Вазирлар Маҳкамасининг Давлат тилини ривожлантириш департаменти ҳамда Ўзбек тилини ривожлантириш жамғармаси томонидан "Жонажон ўзбек тилим" танлови эълон қилинди.
Танлов қуйидаги йўналишларда ўтказилади:
- ўзбек тилининг ўзига хос хусусиятлари, муаммо ва ечимлари ёритилган энг яхши илмий тадқиқот;
- ўзбек тилини рақамлаштиришга қаратилган энг яхши дастурий маҳсулот;
- ўзбек тилининг бой имкониятлари тараннум этилган энг яхши бадиий-ижодий асар;
- давлат тили бўйича оммавий ахборот воситаларида эълон қилинган энг яхши материал;
- ўзбек тили тарғиботига бағишланган энг яхши видеоролик;
- ўзбек тилини халқаро миқёсида оммалаштиришга хизмат қилаётган энг яхши амалий иш;
- ўзбек тилининг хорижлик дўстлари томонидан яратилган энг яхши илмий-ижодий иш.
Танловда иштирок этувчи номзодлар ўзи ҳақидаги маълумотларни (исми, отаисми, фамилияси, иш жойи, ўқиш жойи) илмий-ижодий ишининг электрон нусхасини илова қилган ҳолда Танлов ишчи органи – Ўзбек тилини ривожлантириш жамғармаси ёки расмий электрон почтага ҳамда махсус Telegram-ботга 5 октябргача юбориши лозим.
Топширинг.
Электрон почта манзили: uz_tili_jamgarma@umail.uz
Бот: @Jonajontilim_bot
@AsanovEldar
👍 13❤ 11
01:06
Відео недоступнеДивитись в Telegram
Ялла гуруҳи шўх куйга солган "Қарғалар учса қарайлик" ашуласининг бир пайтлар жуда aчинарли ҳолатга нисбатан куйланганидан хабарингиз бор — бу ҳақда охирги пайтлар бир неча жойда айтилди.
Чор Россияси сиёсатининг қурбонларига аталган шу қўшиқнинг мазмуни ҳақида батафсил ушбу видеода: https://youtu.be/4rXNvsscXm8
4.mp47.27 MB
👍 14❤ 7👎 1😡 1
Француз эволюцион психологи ва антропологи Паскаль Буайенинг (Pascal Boyer) Religion Explained китобини ўқияпман. Жуда қизиқ китоб. Мазмуни ҳақида кейинроқ. Ҳозирча эса бошидаги бир парча диққатимни тортди:
"Сиз "Мен генетик алгоритмлар асосида ҳисобий жиҳатдан самарадор ҳужайра автоматларини яратаман" десангиз, суҳбатдош дарҳол иш, афтидан, оддий эмаслигини тушунади. "Диннинг келиб чиқишини тушунтириш" билан шуғулланаман десангиз, у одатда бунда мураккаб, меҳнат талаб қиладиган нарса кўрмайди. Кўпчилик дин нега мавжудлиги, у инсонга нима бериши, нега у баъзан унга ҳаддан зиёд берилиб кетиши ва ҳоказоларни шунақасиям тахминан тасаввур қилади".Гуманитарийлар таваллоси деса ҳам бўлади бу парчани. Бизнинг ишимизни жуда осон, ҳамма тушунади деб ўйлайди кўпчилик. 😢 @AsanovEldar
🔥 23❤ 11😢 6💯 6
Фото недоступнеДивитись в Telegram
Qurultoy'нинг янги сони кўпларда қизиқиш уйғотадиган, аммо кам ёритилган мавзулардан бирига бағишланди. Шерзод ака Искандаров билан Ўзбекистон араблари ҳақида гаплашдик.
Ўзбекистонда, менинг ҳисоб-китобим бўйича, 100-150 минг араб яшайди. Уларнинг аксарияти XVII—XIX асрларда Ироқдан Хуросонга, у ердан Қарши чўлларига кўчган дейилади. Бугун араб қишлоқлари Ўзбекистон ва Тожикистоннинг деярли ҳамма ҳудудида бор.
Мана шундай ноёб этник озчиликлар кўпинча панада қолиб кетади — на совет даврида келган "янги" гуруҳлар, на "туб" халқлар рўйхатига киритилади улар.
Мавзу аудиторияга ўйлаганимдан қизиқроқ экан — 13 соатда 6,5 минг кўриш!
Линк: https://www.youtube.com/watch?v=lKpzQfPjIzA&t
@AsanovEldar
👍 26🔥 7❤ 4🤔 1
Qurultoy'нинг янги сони кўпларда қизиқиш уйғотадиган, аммо кам ёритилган мавзулардан бирига бағишланди. Шерзод ака Искандаров билан Ўзбекистон араблари ҳақида гаплашдик.
Ўзбекистонда, менинг ҳисоб-китобим бўйича, 100-150 минг араб яшайди. Уларнинг аксарияти XVII—XIX асрларда Ироқдан Хуросонга, у ердан Қарши чўлларига кўчган дейилади. Бугун араб қишлоқлари Ўзбекистон ва Тожикистоннинг деярли ҳамма ҳудудида бор.
Мана шундай ноёб этник озчиликлар кўпинча панада қолиб кетади — на совет даврида келган "янги" гуруҳлар, на "туб" халқлар рўйхатига киритилади улар.
Мавзу аудиторияга ўйлаганимдан қизиқроқ экан — 13 соатда 6,5 минг кўриш!
Линк: https://www.youtube.com/watch?v=lKpzQfPjIzA&t
@AsanovEldar
Без имени-2.jpg7.34 KB
01:11
Відео недоступнеДивитись в Telegram
Бобурийлар кемасини инглиз қароқчилари талаган вақтда Бобурийлар салтанати Аврангзеб Оламгир бошқарувида эди. У бу ҳужумдан жиддий хавотирга тушди, чунки мусулмон карвонларининг таланиши салтанатнинг халқаро обрўсига зарба берди.
Аврангзеб воқеага тезкор жавоб беришга ҳаракат қилди. У мамлакатда фаолият олиб бораётган Ост-Индия компаниясини сиқувга олди. Кейинчалик бу компания мамлакатда мустамлакачилик ҳаракатларини олиб боришни бошлади.
Хиндистонни мустамлака ҳолатига олиб келган воқеа ҳақида билиб олинг: https://youtu.be/M40vUpkJU2A?si=BaIOhZkUFK_4U0HD
za kadr (2)_2.mp435.97 MB
👍 9🤔 5❤ 3🔥 1
#этимология
Бечора "тез" сўзининг келиб чиқиши ҳақида гаплашамиз.
Аксарият сўзларнинг аниқ келиб чиқишини биламиз. "Сўз" — туркий сўз, "гап" — форсий сўз ва ҳ.к. Лекин шу "тез" сўзига келганда икки томон талашиб қолади.
"Тез" сўзининг маъносини биласиз. Худди шу маънода бу сўз тожик тилида ҳам ишлатилади. Лекин тожикча "тез"нинг биринчи маъноси — ўткир (пичоқ ҳақида). Кейинчалик семантикаси кенгайиб, тезкорлик, чаққонлик маъноси қўшилган ҳисобланади. Бундан ташқари, "тез" ўткир ҳид ёки таъмни ҳам англатади — тезак сўзи ҳам шу маънога бориб тақалади.
Муаммо шундаки, қадимги туркий тилда täzmäk феъли бор; маъноси — "югурмоқ". "Таракан" сўзи ҳам шу ўзакка бориб тақалади.
Қадимги туркий тилда битта ўзак бир пайтда от, сифат, феъл вазифасини бажаргани учун "югурмоқ" маъносидаги täz сўзи "тезкор" маъносига ўтгани тушунарли.
Шу боис турколог ва эроншунослар орасида баҳс — бу форсча сўзми, туркча сўзми, деб. Биз туркологлар "ўткир маъносидаги тез алоҳида сўз, биздан худди шу шаклдаги сўзни тезкор маъносида олгансизлар" деб турволамиз; эроншунослар "йўқ, аксинча, бу сўз биздан сизга борган, феълга айлантирволгансизлар" дейди; фақат бу вариантда хронология бузилади — тожикча "тез"нинг "тезкор" маъноси анча кейин пайдо бўлган (агар пайдо бўлган бўлса), туркча täz эса анча қадимги, исломгача даврда учрайди.
Мана шунақа деб ғалабани нишонлаб турсак, эроншунос биродарлар бошқа сўзни кўтариб келишди: "ҳааа, шошманглар бизда югурмоқ маъносида тохтан деган феъл бор, ана шундан олгансизлар, кейин биз сизлардан қайтариб олганмиз". Шунда бир нарсани эслаб қолдик: форсчада "тезкор" маъносида яна битта сўз бор — чобук. Буни биз туркологлар кўриб, "ҳааа, шошманглар, бу сўзни ҳам биздан олгансизлар — чопмоқ сўзидан; чопук — югурик!" деб турволдик. Ҳозирча дуранг вазиятдамиз.
Аслида тожик тилида "тезкор" маъносини берувчи туб сўз "зуд"дир. Шунинг учун "тез" ё туркий тилдан ўзлашма, ё "ўткир"нинг маъно кенгайиши экани аниқ. "Чобук"ни билмадим ва ҳозирча ўрганишгаям қўрқиб турибман, уруш чиқиб кетмасин деб.
@AsanovEldar
😁 86👍 30❤ 12✍ 2
01:06
Відео недоступнеДивитись в Telegram
Qurultoy'нинг навбатдаги меҳмони Зайнобиддин Абдурашидов. Тошкентга келганидан фойдаланиб, съёмка қилдик. Мавзу жадидчиликнинг бугунги аҳволи бўлди.
Жадидчиликка қизиқиш юқори бўлса ҳам, лекин тадқиқотлар сифати унча яхши эмас, Зайнобиддин аканинг фикрича. Айниқса ўзбек фанида такрорлар, номига чиқаётган жуда кўп китоб бор. Жаҳон фанида эса оз сонли жадидшунослар ўзаро уруш бошлаган.
Бу ҳақда батафсил — подкастда.
@AsanovEldar
video_2025-09-07_16-17-11.mp414.27 MB
🔥 15🤔 2❤ 1🥰 1
Яна бир қизиқ маълумот. Қармишеванинг биринчи мавзуси лақайлар бўлган. Абашиннинг ёзишича, бу мавзу бекорга танланмаган.
Китоб 1954 йилда чоп этилган, лекин тадқиқот 1945 йилда бошланган. У пайти лақайларнинг қуролли ҳаракати ҳали совет ҳокимиятининг ёдида эди. Шарқий Бухорода айнан лақайлар советларга энг жиддий қаршилик кўрсатган эди. Иброҳимбекни ҳамма ўқувчим билса керак; бошқа, унинг даражасида йирик ва машҳур бўлмаган лақай қўрбошилари ҳам бор эди.
Шу боис Абашиннинг Қармишеванинг илк тадқиқотини ижтимоий буюртма деб баҳолайди. Бугунги кунда бизга қизиқарли ва қимматли этнографик тавсиф бўлиб туюлган матнлар бир пайтлар сиёсий аҳамиятга эга бўлганини англаш жуда ғалати.
@AsanovEldar
👍 37❤ 2🤔 2
01:47
Відео недоступнеДивитись в Telegram
"Замон шунақа, Instagram ёки Youtube’да ўсиш учун ҳозир фақат рэппер бўлишнинг ўзи кам. Озгина блогер, озгина маркетолог бўлиш керак, лекин бу нарса менга ёқмайди. Мен ёзувчиман".
QARZ Ploss podcast’нинг навбатдаги сонида ижтимоий тармоқларда мақсадли аудитория йиғиш ҳақида қизиқарли фикрлар билан бўлишибди.
Тўлиқ подкаст: https://youtu.be/7nwIt8MbamE
video.mp49.36 MB
👍 8❤ 3
Ўтган йили россиялик антрополог, Марказий Осиё бўйича мутахассис Сергей Абашин атоқли совет ўзбек этнографи, ўзининг устози Балқис Қармишеванинг тадқиқотлари юзасидан мақола чиқарди.
Мақолада қизиқ кузатувлар бор. Аввало, Қармишева совет расмий идеологиясини ўз ишларида қандай акс эттиргани, нимага қўшилгани, нимага қўшилмагани таҳлил қилинади. Асосий хулоса — совет этнографлари далада тўплаган материалларига соф илмий ёндашиб, уларни илмий таҳлил қилиб, илмий хулосалар берган (ҳатто расмий совет тарихчилиги тезисларига мос келмаса ҳам), лекин кириш қисмида ёки хулосада расмий тарихчилик тезисларини такрорлаб қўйган (у ўзининг илмий хулосаларига зид келса ҳам).
Бу нарсани мен ҳам кузатганман — совет тарихчилиги мафкуралашган, марксизм ҳар ерга тиқиштирилган, деб ҳисобланади, лекин илмий монография ва мақолаларни ўқисангиз, уларда бу мафкуравийлик деярли йўқ; олимлар илмий методларга асосланади, аниқ хулосалар қилади, совет даври учун кутилмаган масалаларни муҳокама қилади; масалан, Хожа Аҳрор Валий ўз даври учун прогрессив роль ўйнаганми ёки зараркунанда феодал бўлганми, деган мавзуда баҳслар бўлган десам ишонасизми? Шу билан бирга, кириш қисмларида партияга раҳмат айтиб қўяди.
Бу ҳолат аслида бизга таниш — биз ҳозир ҳам диссертацияларимизнинг киришларида сиёсий элитага раҳмат айтамиз, айтмасак, айттиришади ("президент асарларидан ёки ҳукумат қарорларидан қўшмасанг бўлмайди, ўтказишмайди"). Совет фанидан фарқи шуки, илмий матн ичида ҳам баъзан раҳмат айтворамиз. Ва сиёсий мафкурани тиқворамиз.
Сергей Абашин. "В лабиринтах этногенеза и этнической истории": труды Б.Х. Кармышевой как наследие советской этнографии
@AsanovEldar
58041858.pdf0.95 KB
👍 20❤ 18🔥 5💯 2
Qurultoy'нинг ўтган сонларидан бири. Устоз Қозоқбой Маҳмудов билан суҳбатлашдик. Мавзу — ўзбек тилининг бугунги муаммолари.
Линк: https://www.youtube.com/watch?v=pwMSSUwMCuM&ab_channel=QURULTOY
@AsanovEldar
👍 21❤ 7🔥 6
Янги ойда янги мақсадлар, янгича фикрлар, қизиқарли мавзулар ва яхши кайфиятга эҳтиёж сезилади. Биз сизга кундалик ҳаётда тўхтаб қолмаслик ва энг муҳим ҳамда қизиқарли маълумотлардан хабардор бўлишингизга ёрдам берадиган Telegram-каналларни бир жойга жамладик.
Бу ерда сиз батафсил лонгридлар, мемлар, кино, футбол ва видео ўйинлари янгиликлари, таҳлилий мақолалар, долзарб воқеалар шарҳлари, сунъий интеллект соҳасидаги сўнгги тадқиқотлар ва ишланмаларнинг намуналари, ҳазил-мутойиба, спорт шарҳлари ва муаллифларнинг шахсий фикрларини топасиз. Бу каналлар сизни ўйлашга, кулишга, ҳайратланишга ва янги нарсаларни ўрганишга ундайдиган барча унсурларга эга.
Telegram каналларингизни янгилаб, муҳим воқеа ва жараёнлар марказида бўлинг!
👉 https://t.me/addlist/5W_7kY6tnINlNDNi
👍 7❤ 2🔥 2⚡ 1
Янги ойда янги мақсадлар, янгича фикрлар, қизиқарли мавзулар ва яхши кайфиятга эҳтиёж сезилади. Биз сизга кундалик ҳаётда тўхтаб қолмаслик ва энг муҳим ҳамда қизиқарли маълумотлардан хабардор бўлишингизга ёрдам берадиган Telegram-каналларни бир жойга жамладик.
Бу ерда сиз батафсил лонгридлар, мемлар, кино, футбол ва видео ўйинлари янгиликлари, таҳлилий мақолалар, долзарб воқеалар шарҳлари, сунъий интеллект соҳасидаги сўнгги тадқиқотлар ва ишланмаларнинг намуналари, ҳазил-мутойиба, спорт шарҳлари ва муаллифларнинг шахсий фикрларини топасиз. Бу каналлар сизни ўйлашга, кулишга, ҳайратланишга ва янги нарсаларни ўрганишга ундайдиган барча унсурларга эга.
Telegram каналларингизни янгилаб, муҳим воқеа ва жараёнлар марказида бўлинг!
👉 https://t.me/addlist/5W_7kY6tnINlNDNi
Жанубий Африка Республикаси Исроилни Ғазода геноцид уюштиришда айблаб, Халқаро судга бергани ва бунинг сабаблари ҳақида ёзгандим. Шу мавзуга сал чуқурроқ тўхталсам.
ЖАР Исроилга қарши курашаркан, ўзининг ўтмиш фантомларига қарши курашади қайсидир маънода. Жанубий Африканинг (жумҳуриятнинг эмас, минтақанинг) яқин ўтмиши кўп жиҳатдан Шом минтақасининг яқин ўтмишини эслатади. Баъзи тарихчилар, экспертлар ЖАРни Исроилга ўхшатиши бежиз эмас. Колониал даврга қайтайлик.
Ўтган асрнинг 60-йиллари. Жанубий Африкада аксилмустамлака ҳаракати авж олган. Баъзи метрополиялар мустамлакаларидан воз кечмоқда. Лекин Португалия қўйвормади, натижада унинг мустамлакаларидан Ангола ва Мозамбикда қуролли қаршилик ҳаракатлари авж олди. Узоқ йиллар давом этган урушдан сўнг 1975 йилда Португалиянинг ўзида инқилоб рўй бериб, бу мустамлакаларга озодлик берилди. Бу ердаги оқ танли аҳоли ҳокимиятни йўқотиб, кўчиб кета бошлади.
Малави, Замбия, Ботсвана, Лесото, Свазиленд тинч йўл билан мустақиллик эришди — бу ерларда оқ танли мустамлакачилар ҳали мустаҳкам бошқарув институтларини ярата олмаган эди.
1965 йилда Жанубий Родезияда (бугунги Зимбабведа) оқ танли мустамлакачилар Британиядан мустақиллик эълон қилиб, бу ерда ўз давлатини яратди ва оқ танлиларнинг маҳаллий аҳоли устидан ҳокимиятини сақлаб қолди. 1980 йилгача давом этган фуқаролик урушида маҳаллий аҳоли ғалаба қозониб, тўлақонли мустақиллик эришди.
Атрофдаги давлатлар бирин-кетин мустамлакачилардан қутулаётган, мустамлакачилар кўчиб кетаётган минтақада ЖАР душман қуршовидаги оқ танли мустамлакачилар давлати бўлиб қолаётган эди (оқлар Родезияси қаторида). Бу Исроилнинг 1940-йиллардаги ҳолатини эслатади — атрофда бирин-кетин душман араб давлатлари пайдо бўлмоқда, Исроил уларнинг қуршовидаги ягона европаликлар давлати.
Тўғри, Исроилнинг риторикаси бошқачароқ ва бугун ҳам кўплар бу тарғиботга таяниб, Исроилнинг моҳиятан колониал давлат эканини тан олмайди: яҳудийлар бу ҳудудда 3,5 минг йил олдин яшаб, кейин сургун қилинган ва мана энди тарихий юртига қайтиб келди. Лекин, биринчидан, 3,5 минг йиллик ўтмиш бугунги сиёсий қарорларга асос бўлмаслиги керак; иккинчидан, Исроилни ташкил…
Анголани Исроил-Фаластин урушидаги Ливанга ўхшатиш мумкин: 1975 йилда мустақилликка эришган Анголада бир қанча маҳаллий сиёсий кучлар ўртасида фуқаролик уруши бошланди; Анголага намибиялик исёнчи кучлар кўчиб, ҳарбий базаларини яратиб, у ердан туриб ЖАР кучларига ҳужумлар уюштира бошлади; ЖАР Анголадаги баъзи кучлар билан иттифоққа кириб, фуқаролик урушида уларни қўллай бошлади; ЖАР Анголага қўшин киритиб, катта ҳудудларни эгаллади; ЖАР армияси мамлакат пойтахти Луанда остоналарига келганида, Кубадан (кутилмаганда — узоқ Америкадаги социалистик давлатдан) ташланган кучлар ЖАР қўшинларини қайтарворди. Ливандаги фуқаролик уруши, Фаластин қаршилик ҳаракатининг Иорданиядан қувилиб, Ливанда ўрнашиши, Исроилнинг Ливанга бостириб кириши, 1982 йилда пойтахт Байрутни қамал қилиши, фуқаролик урушида христиан жангари гуруҳларини қўллаши — мана сизга параллеллар.
Исроил-Фаластин можаросидан кейинроқ бошланган ЖАР-Намибия можароси олдинроқ тугади — 1989 йилда ЖАР Намибиядан қўшинларини олиб чиқиб кетди, мамлакат мустақилликка эришди. Бунинг сабаблари қаторида — Намибияга кубалик аскарлар кўрсатган ёрдам, халқаро босим, ЖАРнинг ўзида апартеид сиёсати тугатилиб, Нельсон Мандела бошлиқ маҳаллий қора танли аҳоли манфаатларини ҳимоя қилувчи Африка миллий конгресси ҳокимиятга келди.
Яна бир параллель — халқаро ташкилотлар ва жаҳон сиёсатчилари ЖАРни оккупацияда айблаб, Намибияни тарк этишини талаб қиларди; медиада ЖАР босқинчи давлат сифатида танитиларди; ЖАРнинг Намибиядаги қонхўрликлари, мамлакат ичидаги апартеид муҳокама қилинар ва кескин танқид қилинарди.
Шунча пареллелларга қарамай, Исроил-Фаластин можароси бундай ечим топиши даргумон: яҳудийлар ЖАРдаги оқ танлилар каби озчилик эмас, кетадиган метрополияси ҳам йўқ. Лекин бошқача ечимлар бор — яҳудийлар ва араблар учун иккита алоҳида давлат ташкил этилиши ёки иккиси тенг ҳокимиятга эга ягона давлат ташкил этилиши.
@AsanovEldar
👍 20❤ 16🔥 7👏 2
Фото недоступнеДивитись в Telegram
Эргаш Фозиловнинг "Староузбекский язык" номли китобидан (1966). У XIV аср Хоразм адабий ёдгорликларининг луғатидан иборат. Матнларда учраган ҳар бир сўз оригинал ёзилиши, транскрипцияси, таржимаси ва мисоллар билан берилган.
Луғатдаги дубур сўзи диққатимни тортди. Луғатда у пятки (товон) деб таржима қилинган ва форсча ўзлашма деб изоҳланган.
Аслида бу сўз арабча бўлиб, маъноси "орқа"дир: тананинг орқаси (сирт), бирор ниманинг орти маъносида ишлатилиши мумкин; ва шунчаки кет, думба маъносида ҳам ишлатилиши мумкин. Бугунги турк тилида dübür анал тешик маъносида қўлланади.
Тадқиқотчи аниқ таржимани беришга хижолат қилганмикин ёки асл маъносини тополмаганмикин? Қизиқ. Келтирилган мисолга эътибор берамиз: bir taş tuştı, başındın kirdi taqı dubrındın (dübürindin тўғрироқ транскрипция бўларди аслида) çıqti. Парча Маҳмуд ибн Али ас-Сароийнинг "Наҳж ул-фародис" асаридан олинган.
Фозилов берган таржимага кўра, "бир тош тушди, бошидан кириб, товонидан чиқди". Аслида, юқоридаги маълумотга асослансак, мана бунақа бўлади: "бир тош тушди, бошидан кириб, орқасидан/кетидан чиқди". Мантиқан ҳам тўғрироқ — товондан чиқишдан кўра ишонарлироқ.
PS: Постни ёзиб бўлгандан сўнг эътибор берибман: дудоқ сўзи негадир форсча деб берилибди.
@AsanovEldar
😁 28👍 22🤔 3❤ 2
Фото недоступнеДивитись в Telegram
Qurultoy'нинг охирги сонларини кўрдингизми? Мен маълум сабабларга кўра каналга қарамадим, тавсия қилиш қолиб кетди. Кечагидан бошлай.
Зайнобиддин ака Тошкентда эди, суҳбатлашвордик фурсатдан фойдаланиб. Суҳбатдан сўнг ака Анқарага қайтиб кетди.
Мавзу — жадидшуносликнинг бугунги аҳволи, ўрганилиши. Четда қандай илмий жараёнлар, бизда қандай; тузук илмий тадқиқотлар вужудга келяптими ўзи?
Кўринг: https://www.youtube.com/watch?v=IuvWzE-l5Z8&ab_channel=QURULTOY
@AsanovEldar
👍 13❤ 6🔥 3
