uz
Feedback
🕊فرازتد🕯روشنگری‌علمی⚡️

🕊فرازتد🕯روشنگری‌علمی⚡️

Kanalga Telegram’da o‘tish

@AarmaanF ادمین رابط پرسش علمی ویژه طبیعت‌گرایان مهرورز (⛔️مومن به ماوراء وارد نشود) مبارزه با: شایعه/مغلطه/کژفهمی دروغ و حماقت + اخبار علمی مبانی کانال👇 t.me/FarazTed/15822 سخنرانی‌،مستند،مقاله: دانش/اندیشه/جامعه/روان تاریخ/پند و طنز و بیشتر

Ko'proq ko'rsatish
2025 yil raqamlardasnowflakes fon
card fon
22 041
Obunachilar
-424 soatlar
-487 kunlar
-2730 kunlar
Postlar arxiv
خبرهای جدید علمی   🔭🔬🕳🩻💊💉🩸🧬🦠🧫🧪🌡 #Snews
Hammasini ko'rsatish...
4
01:27
Video unavailableShow in Telegram
2.00 MB
11
Hammasini ko'rsatish...
Babak Afra Delbar.mp38.79 MB
1
02:32
Video unavailableShow in Telegram
#طنز تلخ بصیرت تشخیص پرستو @FarazTed
Hammasini ko'rsatish...
2.60 MB
6
با سپاس از همیاری یکی از اعضا توضیحات اصلاحی ذیل تصویر افزوده شد.
Hammasini ko'rsatish...
2
..
Hammasini ko'rsatish...
9
..
Hammasini ko'rsatish...
Photo unavailableShow in Telegram
پایان تصور ۹۹ درصد: ما و شامپانزه‌ها «واقعاً» چقدر شبیه هستیم؟ وقتی صحبت از شباهت ژنتیکی انسان و دیگر گونه‌های جانوری است، اغلب گفته می‌شود که ۹۸ تا ۹۹ درصد DNA انسان و شامپانزه مشترک است. این موضوعی است که تقریبا از دهۀ ۱۹۸۰ در تمام منابع معتبر مرتبط با تکامل آمده و خودِ من بارها و بارها در کلاس‌هایم به آن اشاره کرده‌ام. اما نتایج پژوهشی که امسال در نشریۀ Nature منتشر شد حاکی از آن است که گویا این عدد دیگر دقیق نیست و باید آن را کنار بگذاریم. تا پیش از این، ارزیابی شباهت ژنتیکی ما بر اساس معیاری به نام «شباهت توالی نوکلئوتیدی» (Nucleotide Sequence Similarity) در نواحی «قابل هم‌ردیفی» قرار داشت. اگر بخواهیم از تمثیل مشهور ریچارد داوکینز استفاده کنیم، تصور کنید که ژنوم دو گونۀ جانوری همچون دو کتاب هستند. برای مقایسه، شما پاراگراف‌های شبیه به هم را کنار هم می‌گذارید و فقط غلط‌های املایی (تغییرات تک‌حرفی یا Single Nucleotide Variant) را می‌شمارید. اگر در یک متن ۳ میلیارد حرفی، فقط ۱ درصد حروف عوض شده باشند، می‌گویید ۹۹ درصد شباهت داریم. در این روش ما تنها می‌توانستیم صفحات «سالم» و خوانا را ملاک قرار دهیم و ابزارهای ما آنقدر دقیق نبود تا نواحی پیچیده، تکراری و درهم‌تنیده ژنوم را بخوانند. در نتیجه، «تفاوت‌های ساختاری» (Structural Variants) نادیده گرفته می‌شد. اگر در یکی از کتاب‌ها کل فصل سوم از بین رفته بود(Deletion)، یا فصل پنجم دو بار تکرار شده (Duplication)، یا یک پاراگراف از صفحه ۱۰ به صفحه ۵۰ منتقل شده بود (Translocation)، روش «شباهت توالی نوکلئوتیدی» این‌ها را در محاسبه لحاظ نمی‌کرد و به سادگی از معادله حذف می‌کرد. اما اکنون تیم تحقیقاتی یو و همکارانش به لطف استفاده از تکنولوژی «توالی‌یابی تلومر-به-تلومر» (T2T Sequencing) برای اولین بار توانستند ژنوم کامل و بدون شکاف (Gapless) شش گونه از کپی‌ها (Apes) شامل شامپانزه، بونوبو، گوریل، اورانگوتان‌ها و سیامانگ را منتشر کنند. یعنی ما حالا کتابی داریم که حتی «ماده تاریک» ژنوم این جانوران را هم شامل می‌شود. وقتی این پژوهشگران با داده‌های T2T به سراغ مقایسه رفتند، فقط به «غلط‌های املایی» توجه نکردند؛ بلکه پاراگراف‌های حذف شده، جابجا شده و معکوس شده را هم در ارزیابی خود گنجاندند. با محاسبۀ این تغییرات ساختاری، شباهت کلی DNA انسان و شامپانزه به حدود ۸۴.۷٪ کاهش یافت. این ۱۵ درصد دقیقاً جایی است که ما را از نزدیکترین گونه‌های زندۀ مشابه‌مان متمایز می‌کند. یکی از مهم‌ترین یافته‌های این پژوهش، شناسایی مناطقی است که محققان آن را «نواحی سریع‌تکامل‌یافتۀ اجداد انسان» یا Human Ancestor Quickly Evolved Regions (HAQERs) می‌نامند. این قطعات DNA که عمدتاً در نواحی غیرکدکننده (Non-coding) قرار دارند، پس از جدایی ما از جد مشترکمان با شامپانزه -یعنی حدود ۵.۵ تا ۶.۳ میلیون سال پیش- با سرعتی باورنکردنی تغییر کرده‌اند. نکته مهم اینجاست که بسیاری از HAQER ها نقش افزایشگر (Enhancer) را بازی می‌کنند؛ یعنی مثل کلیدهای تنظیم صدا، بیان ژن‌های دیگر را کنترل می‌کنند. تحقیقات نشان می‌دهد که بسیاری از این نواحی دقیقاً در نزدیکی ژن‌های مرتبط با رشد عصبی (Neural Development) قرار دارند. اکنون قوی‌ترین فرضیه این است که همین تغییرات سریع در HAQERs مسئول رشد انفجاری «نئوکورتکس» در انسان هستند. مغز انسان حدود سه برابر بزرگتر از شامپانزه است (با در نظر گرفتن نسبت بدن) و این تفاوت نه لزوماً در «ژن‌های پروتئین‌ساز»، بلکه در این «معماری تنظیمی» نهفته است. به نظر می‌رسد که کم‌کم باید از تصور «۹۹ درصد» عبور کنیم. هرچند آن عدد از منظر فنی اشتباه نبود، اما تنها بخش کوچکی از ژنوم را می‌دید و پیچیدگی‌های شگفت‌انگیز زیست‌شناسی ما را پنهان می‌کرد. تفاوت ۱۵ درصدی بین ما و شامپانزه‌، داستانی از ۶ میلیون سال تغییرات ساختاری، جهش‌های تنظیم‌کننده و فشارهای تکاملی است که نهایتاً موجودی را پدید آورد که می‌تواند ژنوم خود را بخواند، درباره آن فکر کند و یادداشتی مثل این بنویسد. 🔗 منبع ✍️ عارف عبادی 📱 اشتباهِ میمون
Hammasini ko'rsatish...
Photo unavailableShow in Telegram
«مزاج‌شناسی» و تغییر رژیم غذایی، اوتیسم را درمان نمی‌کند 🔹کارشناس برنامه «انارستان» شبکه افق ادعا می‌کند که توانسته با شناخت «مزاج» کودک مبتلا به اوتیسم، او را درمان کند و پس از سه جلسه کودک «کاملا عادی» شده است. 🔹این ادعا نادرست است. اوتیسم درمان‌ قطعی نداشته و ادعای درمان قطعی آن با شناخت مزاج سرد یا گرم کودک یا «مزاج‌درمانی» پشتوانه علمی ندارد. 🔹انتساب طبع سرد و گرم به خوراکی‌ها و افراد یا همان طب مزاجی، شبه‌علم است و پایه و اساس علمی ندارد. 🔹اوتیسم یک اختلال مربوط به رشد مغز است که با اختلال در تعامل‌های اجتماعی، ارتباطی و الگوهای رفتاری غیرمعمول یا تکراری همراه است و یک طیف گسترده است. 🔹تشخیص نهایی اوتیسم بر اساس مشاهده رفتار و ارزیابی متخصصین (روانپزشک و نورولوژیست) انجام می‌شود و هیچ آزمایش پزشکی خاصی مانند اسکن مغزی به تنهایی برای تشخیص آن وجود ندارد. 🔹مداخلات زودهنگام و حمایتی تیم درمانی متخصص از جمله روان‌پزشک اطفال، گفتاردرمانگر، کاردرمانگر، روان‌شناس و مربی، می‌تواند زندگی فرد درگیر با اوتیسم را بهتر کند، اما این روند معمولا آرام و نیازمند زمان است. 🔹شواهد علمی کافی برای تایید اثر رژیم‌های غذایی یا مکمل‌ها در درمان اوتیسم وجود ندارد. 🔹در صورت نیاز به رژیم‌های محدود غذایی به دلیل عادات خاص یا حساسیت‌ها، باید حتما تحت نظر متخصص تغذیه و با برنامه‌ریزی باشد تا رشد کودک مختل نشود. 🔹بنابراین فکت‌نامه به ادعای مطرح‌شده در شبکه افق نشان «نادرست» می‌دهد. 👈 در فکت‌نامه بخوانید 🌐 @Factnameh
Hammasini ko'rsatish...
4
#طنز تلخ سهل انگاری در خواندن نماز باران مقصران جدید خشکسالی! امام جمعهٔ قم بارش‌های اخیر را نتیجهٔ اقامهٔ نماز باران دانسته است. از سخنان امام جمعهٔ قم دو نتیجه می‌توان گرفت. اول اینکه بارش نزولات آسمانی ربطی به نوع حجاب بانوان ندارد! دوم اینکه، اگر کشور تاکنون دچار خشکسالی بوده، مقصر مستقیمش همین کسانی هستند که می‌توانند با خواندن نماز باران سبب بارش برف و باران شوند، اما در این زمینه کاهلی کرده‌اند! از این به بعد هم هرگاه بارش کم یا قطع شد، تقصیر آنهاست که به موقع نماز باران را برگزار نمی‌کنند! به هر حال اگر قرار باشد عده‌ای بارش باران را هم به کار خود نسبت دهند، خواه ناخواه کم‌بارشی و بی‌بارشی هم باید به حساب آنها نوشته شود! @ahmadzeidabad مرتبط t.me/FarazTed/22967 t.me/FarazTed/44214 t.me/FarazTed/44274 باران بخاطر کشف حجاب در کیش t.me/FarazTed/45007
Hammasini ko'rsatish...
9
.. #نگاه وقیح ترین قوم تاریخ دو سال پیش که ناگهان قیمت مرغ بالا کشید، کارشناس تلویزیونی به مردم توصیه کرد: «حالا اتفاقی نیفتاده که؛ یک مدت برنج خالی بخورید.» امروز که قیمت همان برنج هم سر به آسمان کشیده و گیر فلک و فردوس نمی‌آید، یکی دیگرشان پیدا شده که نسخه جدید می‌پیچد: «خب یک مدت جو بخورید. عیبی ندارد که.» ... وقیح‌ترین قوم تاریخ، هیچ کجا قرار نیست کم بیاورد و کوتاه بیاید. آدمیزاد بدون «شرم»، خطرناک‌ترین جاندار جهان است و ما دیری‌ست گرفتار این قماش شده‌ایم. این سمفونی کثافت و قباحت است؛ آنجا که رسانه رسمی یکی از ثروتمندترین کشورهای دنیا، صبح تا شب به تئوریزه کردن فقر و تباهی اشتغال دارد. هوا آلوده است؟ برای پیشگیری از سرطان پوست خاصیت دارد. پدری شرمنده اولادش شده؟ عوضش فرزندان او حس «عدم برخورداری» را تجربه می‌کنند. ... کسب و کارتان خوابیده و شپش در جیب‌تان پشتک می‌زند؟ مشکل از ذهن فقیر شماست. راهش هم این است که به یک بچه متصل خودی، بودجه تپل دولتی بدهند تا در پروژه جهادی‌اش، گرسنه‌های شهر را به صورت ذهنی سیر کند! رسما با شیادان بی‌عار و دردی طرفیم که اگر پا بدهد، حاضرند در فضیلت قطعی آب و توالت بی‌طهارت هم ساعت‌ها حرف بزنند. تعجبی هم ندارد به هر حال؛ اینها نیروهای همان تفکری هستند که زباله‌گردی را نشانه ثروت می‌داند، به مردم توصیه می‌کند مثل چینی‌ها روزی یک وعده غذا بخورند و همچون یمنی‌ها لنگ بر بدن ببندند. البته که رسیدن به این فتوحات با شما دور از دسترس هم نیست. @Sahamnewsorg
Hammasini ko'rsatish...
14
✅‍سمفونی‌کثافت مردم ایران گرفتار وقیح ترین قوم تاریخ قرار گرفتند دو سال پیش که ناگهان قیمت مرغ بالا کشید، کارشناس تلویزیونی به مردم توصیه کرد: «حالا اتفاقی نیفتاده که؛ یک مدت برنج خالی بخورید.» امروز که قیمت همان برنج هم سر به آسمان کشیده و گیر فلک و فردوس نمی‌آید، یکی دیگرشان پیدا شده که نسخه جدید می‌پیچد: «خب یک مدت جو بخورید. عیبی ندارد که.» لابد اگر فردا جو هم نایاب شود، یک مفتخور دیگر پیدا خواهد شد که خوراکی پست‌تر از این را برای خلق خدا تجویز کند. نگران اینها نباشید؛ وقیح‌ترین قوم تاریخ، هیچ کجا قرار نیست کم بیاورد و کوتاه بیاید. آدمیزاد بدون «شرم»، خطرناک‌ترین جاندار جهان است و ما دیری‌ست گرفتار این قماش شده‌ایم. این سمفونی کثافت و قباحت است؛ آنجا که رسانه رسمی یکی از ثروتمندترین کشورهای دنیا، صبح تا شب به تئوریزه کردن فقر و تباهی اشتغال دارد. هوا آلوده است؟ برای پیشگیری از سرطان پوست خاصیت دارد. پدری شرمنده اولادش شده؟ عوضش فرزندان او حس «عدم برخورداری» را تجربه می‌کنند. خب چرا انگل‌زاده‌های خودشان در فرنگستان نباید از این حس زیبا برخوردار باشند؟ کسب و کارتان خوابیده و شپش در جیب‌تان پشتک می‌زند؟ مشکل از ذهن فقیر شماست. راهش هم این است که به یک بچه متصل خودی، بودجه تپل دولتی بدهند تا در پروژه جهادی‌اش، گرسنه‌های شهر را به صورت ذهنی سیر کند! رسما با شیادان بی‌عار و دردی طرفیم که اگر پا بدهد، حاضرند در فضیلت قطعی آب و توالت بی‌طهارت هم ساعت‌ها حرف بزنند. تعجبی هم ندارد به هر حال؛ اینها نیروهای همان تفکری هستند که زباله‌گردی را نشانه ثروت می‌داند، به مردم توصیه می‌کند مثل چینی‌ها روزی یک وعده غذا بخورند و همچون یمنی‌ها لنگ بر بدن ببندند. البته که رسیدن به این فتوحات با شما دور از دسترس هم نیست. @Sahamnewsorg
Hammasini ko'rsatish...
#پادکست ریاضیات در سال ۲۰۲۵ https://www.quantamagazine.org/the-year-in-mathematics-20251218 تهیه شده توسط هوش مصنوعی NoteBookLm ⭐️ @FarazTed/
Hammasini ko'rsatish...
رازهای_۲۰۲۵_ریاضیات_هنر،_پناهگاه،_بی‌نهایت.mp35.62 MB
4
#پادکست فیزیکدانان مسئله‌ای از سریال "تئوری بیگ بنگ" را حل کردند که می‌تواند به توضیح ماده تاریک کمک کند https://phys.org/news/2025-12-bazinga-physicists-big-theory-problem.html تهیه شده توسط هوش مصنوعی NoteBookLm ⭐️ @FarazTed
Hammasini ko'rsatish...
راز_ماده_تاریک_از_تخته_بیگ_بنگ_تا_واقعیت.mp34.88 MB
4
#پادکست پروتئینی برای جوان سازی سیستم ایمنی https://scitechdaily.com/scientists-discover-protein-that-can-rejuvenate-the-aging-immune-system/ تهیه شده توسط هوش مصنوعی NoteBookLm ⭐️ @FarazTed
Hammasini ko'rsatish...
پروتئین_PF4_چگونه_سیستم_ایمنی_پیر_را_جوان_کرد؟.mp35.21 MB
3